Tienduizend Amerikanen weg uit Duitsland? In Ramstein maken ze zich nog niet druk
Het is een klein stukje Amerika in Duitsland. Restaurant Big Emma in Ramstein. De burgers zijn zo groot als een heel bord en zo hoog dat ze zonder satéprikker om zouden vallen. En de schnitzels zijn zelfs voor Duitse begrippen wel erg groot uitgevallen: de grootste wegen een kilo. Het zijn Amerikaanse porties, gericht op Amerikaanse klanten.
En die zijn er dan ook volop. Met de pers spreken doen ze niet, want dat is verboden voor Amerikaanse militairen. Maar de aankondiging van president Trump om Amerikaanse troepen van Duitsland naar Polen te verhuizen, is er het gesprek van de dag.
"Het zou ons veel geld kosten", zegt Lutfi Limani van restaurant Big Emma. "30 procent van onze klanten is Amerikaans. Maar ik geloof er niets van dat het echt gaat gebeuren. Er is al zo vaak mee gedreigd."
Limani is niet de enige die zich nog niet drukmaakt, laat correspondent Thomas Spekschoor zien in zijn reportage:
Duitsland is voor het Amerikaanse leger het schakelpunt voor een groot deel van de wereld. Via Ramstein reisden veel van de Amerikaanse troepen naar de oorlogen in Irak en Afghanistan. De Amerikaanse luchtmacht in heel Europa en Afrika wordt aangestuurd vanuit Ramstein. De Amerikaanse landmacht heeft zijn Europese commandocentrum ook in Duitsland.
"Het belangrijkste voordeel van Ramstein is de paraatheid van de troepen, de readiness", zegt David Sirakov van de Atlantische Akademie, niet ver van Ramstein in Kaiserslautern. "Die readiness is hier heel groot, omdat hier zoveel Amerikaans materieel staat en er zo veel geïnvesteerd is."
Trump kan kleinere militaire bases in Duitsland wel sluiten, denkt Sirakov, maar de sleutelrol van de grotere bases in bijvoorbeeld Stuttgart of Ramstein is niet zo makkelijk weg te nemen.
"Er is een voorbeeld: het hoofdkwartier van het Amerikaanse leger is verhuisd van Heidelberg naar Wiesbaden. Dat is met de auto misschien anderhalf uur, maar dat heeft tien jaar geduurd."
Het is de reden dat burgemeester Ralf Hechler van Ramstein zich nog nauwelijks zorgen lijkt te maken. Op een grote kaart in zijn kantoor laat hij zien hoe belangrijk de Amerikaanse vliegbasis voor zijn gemeente is. "Meer dan een derde van mijn gemeente bestaat uit de basis", zegt hij. "De eerste golfbaan van het land lag op de basis, nu nog. Er is een enorm winkelcentrum. En nu zijn ze een nieuw militair ziekenhuis aan het bouwen, voor een miljard dollar." Dat soort grote investeringen gooi je niet zomaar weg, denkt de burgemeester.
Op een punt is hij het overigens eens met de kritiek van Trump op de Duitse regering: die investeert volgens hem veel te weinig in zijn eigen defensie. "Als je ziet in wat voor desolate toestand de uitrusting van ons leger is. We zijn NAVO-partners, willen overal bij zijn, maar eigenlijk hebben we vaak niet het juiste materieel. Als Trump of zijn ambassadeur ons dan zegt dat we niet genoeg geld uitgeven, dan heeft hij daar gelijk in."
Hechler is een partijgenoot van bondskanselier Merkel, maar de lijntjes zijn niet zo kort dat hij regelmatig met Berlijn belt om voor een verhoging van de militaire begroting te pleiten. "Daarvoor zijn wij echt te klein. Ze zullen echt niet naar mij luisteren. Dat zou natuurlijk wel mooi zijn, maar daar moet je eerlijk over zijn."
Polen geeft wel 2 procent van het bruto binnenlands product uit aan de eigen strijdkrachten, waar Duitsland nog geen 1,5 procent haalt. President Trump trekt daar conclusies uit: deze week zei hij in een persconferentie met de Poolse president Duda dat een deel van de troepen die hij uit Duitsland wegtrekt, naar Polen zal gaan.
Maar dat land kan volgens militair expert Sirakov niet op korte termijn de rol van Duitsland overnemen. "In Polen vind je nu nergens een luchthaven die zo goed uitgerust is als Ramstein. Om dat op te bouwen moet je meerdere miljarden investeren, alleen al voor een vliegveld. Dan moet je nog infrastructuur hebben, huizen voor militairen en hun gezinnen. Dat is allemaal heel erg duur."
Dat besef is er ook in restaurant Big Emma. Niemand verwacht hier echt dat de Amerikansen zich terugtrekken. "Hier zijn miljarden geïnvesteerd", zegt uitbater Limani. "Het zou de Amerikaanse strategische belangen schaden als ze dat zomaar weg zouden gooien. Geloof me maar, de Amerikanen blijven hier wel."
