Vandaag wordt duidelijk wat er misging met containerschip MSC Zoe

Wat is er misgegaan met het containerschip MSC Zoe, waardoor er in de nacht van 1 op 2 januari 2019 honderden containers in zee vielen? De Onderzoeksraad voor Veiligheid presenteert vanochtend de belangrijkste bevindingen van een onderzoek.

Tot nu toe zijn er vooral veel vragen en geen antwoorden, schrijft RTV Noord. Heeft het schip inderdaad de bodem van de vaargeul geraakt toen het slagzij maakte door de storm? Heeft de kapitein de situatie verkeerd ingeschat? En is het wel verantwoord om grote containerschepen vlak boven de kust te laten varen, via de relatief ondiepe zuidelijke route, of hadden ze de noordelijke route moeten kiezen?

Na het ongeluk dringt de vraag zich op of er maatregelen moeten worden genomen om een dergelijke gebeurtenis in de toekomst te voorkomen. De MSC Zoe voer onder Panamese vlag. Daarom start Panama, samen met de Onderzoeksraad voor Veiligheid en de Bundesstelle für Seeunfalluntersuchung in Duitsland, een onderzoek naar de oorzaak.

In oktober 2019 geeft de Onderzoeksraad, als schot voor de boeg, een tussentijdse waarschuwing. Volgens de raad kunnen grote schepen gevaar lopen in de vaarroutes ten noorden van de Waddeneilanden. "Uit de bevindingen blijkt dat zeer grote schepen door een combinatie van getij, golven en wind de zeebodem zouden kunnen raken", aldus een woordvoerster van de OVV.

RTV Noord en Omrop Fryslân stellen een eigen onderzoek in en spreken met vele betrokkenen en deskundigen. Daaruit komt het beeld naar voren dat er van alles mis is met het (internationale) containervervoer op zee.

Slecht gestapeld

Zo worden de containers soms niet goed gestapeld en vastgemaakt, en in sommige gevallen is niet bekend wat het gewicht van de containers is. Zware containers worden soms niet onderop maar bovenop een stapel van tot wel elf exemplaren gezet, waardoor instabiliteit ontstaat. Daar komt nog bij dat er maar weinig controles zijn op de containerschepen.

Krukjes, dekbedden, speelgoedauto's, televisies, tassen, poppen, generatoren; de stranden van met name Terschelling en Schiermonnikoog lagen er vorig jaar vol mee. Vooral miljoenen kleine plastic bolletjes vormden een probleem, omdat ze bijna niet zijn op te ruimen. Er worden vrijwillige schoonmaakacties op touw gezet en ook het leger schiet te hulp.

Maar over de exacte inhoud van de containers is ook nu nog weinig bekend. Omrop Fryslãn en RTV Noord doen een beroep op de Wet Openbaarheid Bestuur (Wob), waarna Rijkswaterstaat een ladinglijst vrijgeeft. Dat is een algemene lijst van 40 pagina's, waaruit nog steeds niet op te maken is wat de exacte inhoud van de containers is geweest. Wel is bekend dat twee containers de gevaarlijke producten waterstofperoxide en lithiumbatterijen bevatten.

Een deel van de ladinglijst:

De Onderzoeksraad voor Veiligheid komt later vandaag met zijn bevindingen naar buiten over de milieuramp met de MSC Zoe. Het gaat dan met name over de situatie in het Nederlandse deel van de Waddenzee en wat er feitelijk met het schip is gebeurd. Ook publiceert de raad het rapport 'Veilig containertransport nabij de Waddeneilanden'.

Het gaat vandaag dus niet over schuldigen en eventuele strafrechtelijke gevolgen; dat is een zaak voor het Openbaar Ministerie.

Eerder maakten we een video over hoe het verlies van containers in z'n werk ging, toen nog werd gedacht dat het om 277 containers ging: