In buurlanden worden brandhaarden steeds regionaler aangepakt

• Robert Chesal

  redacteur Buitenland

Lokale uitbraken van het coronavirus in noordelijk Europa laten zien dat de dreiging van covid-19 nog altijd aanwezig is. Van midden-Duitsland tot de verste uithoeken van het Verenigde Koninkrijk zijn er zogenaamde clusters waar de ziekte de kop opsteekt. De verantwoordelijkheid voor het indammen daarvan komt steeds meer te rusten op de schouders van lokale politici.

In Duitsland zijn er al op verschillende plekken lokale maatregelen genomen, zoals in Göttingen, waar de autoriteiten 700 inwoners van twee flatgebouwen onder quarantaine plaatsten nadat er twee mensen besmet bleken. Inmiddels is daar bij 120 mensen het virus geconstateerd.

Die maatregelen vallen niet altijd in goede aarde. Dit weekend probeerden zo'n 200 inwoners van het gebouw uit de quarantaine te breken, en gooiden flessen, metalen staven en vuurwerk naar de politie. De torens zijn inmiddels onder permanente politiebewaking geplaatst.

"De lokale quarantaine leidt tot veel frustratie," legt correspondent Wouter Zwart uit. "De mensen in die flats voelen zich al tweederangs burgers. Ze wonen vaak met meerdere gezinnen in krappe, slecht geventileerde, slecht onderhouden appartementen. Het zijn voornamelijk arbeidsmigranten die sowieso gestigmatiseerd zijn. Nu komen ze achter hekken te staan en kijkt de rest van het land naar ze alsof zij de bron van de ziekte zijn."

Tweederangs burgers of niet, er zullen op steeds meer plekken in Duitsland geïsoleerde groepen te maken krijgen met lokale beperkingen. Dat komt door de nieuwe "containmentpolitiek" van de centrale overheid, legt Zwart uit.

"Het land is opgesplitst in veiligheidsregio's van ruwweg 100.000 mensen. De veiligheidsdriehoek van elke regio moet voortaan bepalen of er een lokale lockdown of andere maatregel nodig is. Dat betekent dat lokale burgemeesters onder enorme druk komen te staan. Ben je te streng, dan lijdt het bedrijfsleven. Ben je te soepel, lopen de besmetting misschien uit de hand," zegt Zwart.

Dat lokale brandhaarden de trend zijn is ook in Nederland duidelijk. Gisteren voorspelde een RIVM-modelleur dat er hier minder kans is op een landelijke tweede golf, dan op kleinere uitbraken in lokale clusters. Hij zei tegen het AD dat de monitoring en bron- en contactonderzoek van de GGD's er nu op gericht is om nieuwe uitbraken uit te trappen voordat ze zich kunnen verspreiden.

Ook wordt er een lokale lockdown overwogen in Anglesey, een kleine plaats in het noordwesten van Wales, nu blijkt dat 158 medewerkers van een kippenvleesfabriek besmet zijn geraakt. De fabriek is stilgelegd en aan alle werknemers is gevraagd om 14 dagen lang in quarantaine te gaan.

Over een week zouden de scholen weer opengaan, maar die blijven op last van de gemeente dicht. In heel Wales worden de reisbeperkingen per 6 juli versoepeld, maar in Anglesey blijft de maatregel wellicht nog van kracht, waarschuwt de Welsh regering.

Meer lokale maatregelen

Het is voor het eerst tijdens de versoepeling in het Verenigde Koninkrijk dat lokaal bestuur afwijkende maatregelen neemt. "Dat hebben we niet eerder gezien in Engeland, Schotland of Wales," zegt Michael Woods, professor sociale geografie aan de universiteit van Aberystwyth.

"Anglesey was een van de minst getroffen gebieden in het Verenigde Koninkrijk, tot nu. Deze brandhaard verandert de situatie helemaal," voegt Woods toe. "Mensen op het platteland van Wales zijn bang dat ze alsnog met grote uitbraken te maken krijgen. Daarom zullen we steeds meer lokale maatregelen zien, om de lokale clusters te isoleren."