Malieveldprotest: 'Ik heb het gevoel dat er bewust hard is ingegrepen'
Een dag later is er nog veel te doen om de demonstratie tegen de coronamaatregelen, gisteren op het Malieveld in Den Haag. De betoging begon vreedzaam, maar eindigde met zo'n 400 arrestaties. Agenten zetten daarbij onder meer waterkanonnen in.
Volgens de politie sloeg de sfeer om toen "een groep onruststokers" naar het centrum wilde gaan, onder anderen voetbalsupporters. Premier Rutte sprak vandaag van "doorgesnoven hooligans".
Maar op sociale media wordt ook een ander beeld verspreid. Veel demonstranten vinden dat de politie te hardhandig optrad, ook tegen mensen die ogenschijnlijk niets deden, zeggen zij.
Ook Hart voor Den Haag/Groep de Mos, met acht zetels de grootste politieke partij van Den Haag, zegt "sterke signalen" te hebben ontvangen "over buitensporig hard optreden door de politie". De partij wil een spoeddebat over de zaak, later deze week wordt bekend of dat er ook komt.
Zelf zegt de politie in een reactie dat er "duidelijk en op niet mis te verstane wijze" is gewaarschuwd dat er "geweld gebruikt ging worden als men niet zou weggaan". De demonstranten zouden dus alle gelegenheid hebben gehad "zich aan de ongeregeldheden te onttrekken", zegt een woordvoerder.
Volgens de 38-jarige Ageet, die er gisteren bij was, is inderdaad omgeroepen dat er tot 13.30 uur op het Malieveld mocht worden gedemonstreerd en dat iedereen daarna het veld moest verlaten. Maar op dat moment waren er nog niet zo veel mensen, zegt ze. "Ik denk dat veel demonstranten niet wisten dat er een eindtijd was."
Ageet roemt de sfeer aan het begin van het protest. "Mensen maakten muziek, er waren trommels, er waren veel hippieachtige mensen. Vredig, dat was het."
Ook toen "de harde kern" van Feyenoord en ADO Den Haag op een gegeven moment op het Malieveld kwam, bleef het goed gaan, aldus de Katwijkse. "Zij zijn echt tussen ons in gaan staan. Ook zij wilden strijden voor onze vrijheid."
De situatie escaleerde toen die harde kern in de richting van het station liep, denkt Ageet. "Er liepen veel mensen mee. Ik denk dat sprake was van uitlokking van beide kanten. Er waren ook vriendelijke agenten bij die naar ons luisterden. Maar ik heb wel het gevoel dat er bewust hard is ingegrepen."
Zelf werd Ageet door een agent op haar onderrug geslagen, vertelt ze. Ze spreekt van een bizarre situatie. "Ik zie ook beelden van oudere mensen die hard zijn aangepakt. Er zitten altijd twee kanten aan een verhaal, maar dat het in dit land zo erg zou zijn gesteld had ik niet verwacht."
De politie wijst er in een reactie op dat mensen op allerlei manieren is gevraagd om het Malieveld te verlaten, onder andere door het om te roepen, maar ook via tekstborden en door demonstranten (herhaaldelijk) aan te spreken. "Als men er ondanks alles toch voor kiest alle verzoeken en opdrachten van de politie naast zich neer te leggen, loopt men uiteindelijk het risico in de massaliteit van het optreden met geweld geconfronteerd te worden."
Toch is ook Miranda van Driel erg geschrokken van het optreden van de politie. "Er werd in diverse media al in een vroeg stadium gesproken over een grimmige sfeer, maar ik zag ter plekke alleen verbroedering en wederzijds respect. De groep demonstranten was heel divers: jong, oud, gezinnen, gekleurd, wit, in een rolstoel, yuppen, hippies en voetbalsupporters. We waren er allemaal samen, om er te zijn."
Volgens Miranda sloeg de sfeer om toen er ME-busjes aankwamen. "Vreedzame demonstranten werden ingesloten en er was veel machtsvertoon, terwijl betogers gewoon aan het mediteren waren. Je voelde dat er iets ging veranderen."
Miranda wijst op een video waarop te zien is dat een ME-busje op een groep demonstranten afkomt:
De politie heeft die beelden ook gezien en zegt dat van bovenaf zichtbaar is dat er voldoende afstand was tussen het busje en de omstanders. Dat beeld van bovenaf is onderdeel van het opsporingsonderzoek naar de ongeregeldheden en wordt daarom niet vrijgegeven.
"We zijn ons ervan bewust dat er filmpjes op sociale media circuleren, dat hoort bij de tijd waar we nu in leven", zegt een woordvoerder. "Het lastige van beelden en filmpjes is dat er soms een vertekend beeld ontstaat, omdat de filmers soms maar een deel van de situatie filmen en niet het hele incident."
De actiegroep Viruswaanzin, die de demonstratie van gisteren aanvankelijk organiseerde, schreef eerder dat er aanwijzingen waren dat sommige onruststokers agenten in burger waren. Die zouden ervoor hebben gezorgd dat de sfeer van een vreedzame demonstratie omsloeg in onrust. Die tekst is later aangepast. Nu schrijven ze op hun site dat hun signalen bereiken "die grote vraagtekens oproepen bij het verloop." Viruswaanzin doet een oproep aan demonstranten om hun verhalen en beelden te delen.
De politie zegt in een reactie dat ze over operationele kwesties en hoe ze aanwezig zijn geweest geen uitspraken doet, behalve dat ze "zichtbaar en onzichtbaar aanwezig zijn geweest".
De initiatiefnemers van de demonstratie waren gisteren zelf niet op het Malieveld, zeggen ze op de website van Viruswaanzin. Zij wisten niet dat Remkes na het demonstratieverbod toch toestemming zou geven voor een kort protest.