Justitie: inzet crimineel als infiltrant bij Friese Hells Angels was verantwoord
De inzet van de eerste criminele burgerinfiltrant in twintig jaar tijd was verantwoord en nodig. Dat heeft het Openbaar Ministerie gezegd in de rechtbank in Leeuwarden, waar een zaak begon over drugshandel door de Hells Angels in Friesland.
In maart werd bekend dat het OM een crimineel heeft ingezet om de motorclub binnen te dringen. Het leidde tot de onderschepping van een drugstransport naar Finland en een groot aantal arrestaties.
Infiltrant A-4110 kocht eerst in opdracht van de politie tientallen kilo's speed om vertrouwen te winnen. Daarna infiltreerde hij in de groep om in de gaten te kunnen houden waar de Hells Angels mee bezig waren.
Jarenlang taboe
Sinds 2014 mogen criminele burgerinfiltranten onder strikte voorwaarden weer worden gebruikt om binnen te dringen bij groepen die zich met zware criminaliteit bezighouden. De minister van Justitie moet daarvoor toestemming geven. Het middel was lange tijd taboe, nadat de politie in de jaren 90 gecontroleerd grote partijen drugs had doorgelaten.
Volgens het OM was er in deze zaak geen andere mogelijkheid. Telefoontaps, observaties en afluisteroperaties leverden niets op omdat de verdachten zich "professioneel afschermden".
Daarom werd volgens de officier van justitie gekozen voor het omstreden opsporingsmiddel. "Een criminele burgerinfiltrant werkt al in het criminele milieu, wordt vertrouwd en hoort zaken die een getuige niet durft te verklaren."
Wel was het een riskante operatie. Als zijn dubbelrol zou uitlekken, zou dat voor A-4110 levensgevaarlijk zijn geweest. Volgens het OM werd hij daarom goed begeleid.
Hier begon het met drugsaankopen en uiteindelijk werd hij infiltrant. Dat lijkt me geen kort traject.
Advocaten reageerden kritisch op het gebruik van een criminele infiltrant. Volgens hen waren de verdenkingen niet zwaar genoeg om dit omstreden middel te rechtvaardigen.
"Een burgerinfiltrant mag alleen kort worden ingezet en niet in groeitrajecten", zei advocaat Erik Stoeten. "Hier begon het met drugsaankopen en uiteindelijk werd hij infiltrant. Dat lijkt me geen kort traject."
Maar volgens het OM heeft de politie langer gebruik moeten maken van de criminele infiltrant dan gepland. Het was de bedoeling hem te vervangen door undercoveragenten, maar dat lukte niet.
"Zonder aanwezigheid van A-4110 werden geen zaken gedaan", schetste de officier van justitie. "In deze criminele wereld wordt alleen met nieuwe partners gewerkt als een bekend contact daarvoor garant staat."
Meer dan 20 arrestaties
Er zijn 22 verdachten aangehouden, van wie de helft nog vastzit. Een deel is lid van de Hells Angels of supportclub Red Devils, maar ook niet-motorclubleden zijn volgens het OM betrokken. De verwachting is dat er nog meer aanhoudingen zullen volgen.
Vandaag staan negen mannen terecht voor het smokkelen van amfetamine naar Finland, het leveren van enkele tientallen kilo's speed, voorbereidingen voor een drugstransport naar Australië en witwassen.