Heizeldrama 35 jaar geleden: zwarte bladzijde in de voetbalgeschiedenis
In de voetbalgeschiedenis zal 29 mei 1985 voor altijd een zwarte bladzijde zijn. Vandaag 35 jaar geleden voltrok zich namelijk een van de grootste tragedies in de historie van het mondiale voetbal: het Heizeldrama.
"Mensen werden afgevoerd, je hoorde gehuil en geschreeuw. En collega Kees Jansma, die met mij mee was, vertelde dat er beneden lijken lagen."
Het zijn de woorden van voetbalcommentator Theo Reitsma, die op 29 mei 1985 in het toenmalige Heizelstadion, nu het Koning Boudewijnstadion, namens de NOS aanwezig was en verslag deed van de ramp in Brussel. Hij heeft er vaak over moeten vertellen.
Het gaat om de gebeurtenissen rondom de Europa Cup I-finale tussen Juventus en Liverpool. Voor het duel waren 60.000 kaarten verkocht, maar daarnaast waren ook veel valse tickets in omloop. Gevolg was dat in een vak met staanplaatsen dat aanvankelijk was bedoeld voor neutrale toeschouwers, veel Italiaanse fans terechtkwamen.
Eerder die dag waren er al relletjes geweest tussen beide supportersgroepen in Brussel. Die mondden in het stadion uit in vechtpartijen, waardoor de politie - die al niet op volle sterkte aanwezig was in het stadion - de situatie nauwelijks onder controle kreeg.
Fans trachtten vervolgens te vluchten, maar deden dat in de richting van een plek waar geen uitgang was. "Een chaotische situatie", zou ooggetuige Reitsma later zeggen. In het gedrang vielen uiteindelijk 39 doden, vooral Italianen, en 400 gewonden.
De finale, die om 20.15 uur moest worden afgetrapt, werd uiteindelijk toch gespeeld. Want, zou Reitsma jaren later vertellen: "Als ze zouden zeggen: 'Gaat u allen weg', dan komt er veel meer ellende en ontstaan er vechtpartijen buiten het stadion. Men speelde de wedstrijd om tijd te winnen, om de mensen uiteindelijk rustig het stadion uit te krijgen. Terwijl er een heel droevige stemming hing."
En dus bracht Liverpool de bal, anderhalf uur later dan gepland, alsnog aan het rollen. Reitsma, toen vanaf zijn commentaarpositie: "Teneinde de situatie te redden, maar wat valt er nog te redden, wordt hier om 21.40 uur afgetrapt door Liverpool."
Geen onderwerp voor Platini
De uitslag: 1-0 voor Juventus. Doelpunt: Michel Platini, uit een strafschop. Maar de Fransman, die later voorzitter van de UEFA werd, wil daar vanwege het drama eigenlijk nooit over praten. "Als je hem ernaar vraagt, dan loopt hij weg. Platini wil daar nooit aan worden herinnerd."
Op basis van televisiebeelden werden later 34 Britse relschoppers geïdentificeerd, van wie er uiteindelijk 14 een celstraf kregen. Een rijkswachtkapitein en de secretaris-generaal van de Belgische voetbalbond werden tot voorwaardelijke straffen veroordeeld. De Belgische vice-premier Jean Gol trad naar aanleiding van de ramp af.
Het Heizeldrama had ook tot gevolg dat Engelse clubs voor vijf jaar werden uitgesloten van Europees voetbal; Liverpool zelfs voor zes jaar. In het Heizelstadion werd pas tien jaar later weer gevoetbald, na een ingrijpende verbouwing en met een nieuwe naam: het Koning Boudewijnstadion.