Timmermans: Schiet niet in een kramp, maar zie de kansen van het herstelfonds
"Nederland moet niet in een ideologische kramp schieten en nee zeggen tegen een voorstel, omdat het uit Brussel komt." Die waarschuwing komt van eurocommissaris Frans Timmermans. Hij wil dat de Nederlandse politiek vooral naar het Nederlandse belang kijkt en het voorstel om 750 miljard euro in een Europees herstelfonds te storten niet meteen afwijst.
Dat Nederlandse belang is volgens de vicevoorzitter van de Europese Commissie vooral het geld dat ons land kan verdienen. "De landen die zwaar door het virus zijn getroffen kunnen niet zelf uit de prut komen. We moeten ze helpen, alleen dan gaat de interne markt weer werken en kunnen we er geld aan verdienen. De kost gaat voor de baat uit."
De tweede man van het dagelijkse bestuur van de EU vindt dat we landen als Italië en Spanje niks kunnen verwijten. "Ze happen nu naar adem en dan moeten we bijspringen. Als het huis van de buurman in brand staat, begin je ook niet over constructiefouten tijdens de bouw. Dan steek je de handen uit de mouwen en help je blussen."
Geld lenen
Om het herstelfonds te kunnen betalen wil de Europese Commissie geld gaan lenen op de kapitaalmarkten. De meerjarenbegroting dient daarbij als onderpand, maar dan moet die begroting wel worden verhoogd naar 1.100 miljard. Het percentage dat Nederland moet betalen, gaat dan ook omhoog. Dat scheelt volgens de eerste berekeningen tien procent met wat Nederland nu afdraagt aan Brussel (ongeveer acht miljard). Om ons land tegemoet te komen, behouden we wel de kortingen die we hadden bedongen, de zogenoemde rebate, van ongeveer een miljard euro.
Volgens Timmermans moet de 750 miljard euro gebruikt worden om vooral groen te investeren. "Het is een enorm bedrag, bijna onvoorstelbaar. Maar we hebben te maken met een nieuw probleem dat zo gigantisch is en zoveel schade toebrengt aan het bedrijfsleven dat we dat alleen met een relevant bedrag te lijf kunnen gaan."
Italië en Spanje kunnen de komende tijd het meest profiteren van het fonds. De Italianen hebben volgens de verdeelsleutel recht op iets meer dan 81 miljard aan giften en ruim 90 miljard aan leningen. Spanje kan 77 miljard aan giften krijgen en net iets meer dan 63 miljard aan leningen. Nederland kan ook een gift krijgen uit het fonds van 6,76 miljard euro.
Pinautomaat
De vraag is of dat geld allemaal uit Brussel moet komen, of daarvoor de begroting dient te worden opgehoogd en of de Europese Unie de mogelijkheid moet krijgen om zelf geld te lenen en eigen belastingen te heffen. Bij Forum voor Democratie zijn ze tegen deze constructie. Derk Jan Eppink noemt het een politieke staatsgreep. "Het gaat niet om corona, maar om onze portemonnee. Door de coronacrisis wordt Nederland de pinautomaat van Europa."
Enthousiasme is er bij Groen Links. Bas Eickhout noemt het een mooie gelegenheid om niet alleen de coronacrisis op te lossen, maar ook "de klimaatcrisis bij de hoorns te vatten". Ook bij D66 overheerst tevredenheid. Sophie in't Veld erkent dat het herstelplan veel geld kost. "Maar halfslachtig ingrijpen kost nog meer geld."
Het CDA maakt zich zorgen over de verdeeldheid in de Europese Unie. Volgens Esther de Lange, vicefractievoorzitter van de Europese Christendemocraten, moeten landen niet tegen elkaar tekeer gaan. "Het is geen zaak van 23 tegen vier (de zuinige landen waaronder Nederland). We moeten hier samen uitkomen."
