Turkse steun kantelt de strijd in Libië, maar einde is nog niet in zicht
De slepende strijd in Libië lijkt voor het eerst in lange tijd te kantelen in het voordeel van de internationaal erkende regering van premier Sarraj. Met steun van Turkije veroveren de regeringstroepen gebied bij de hoofdstad Tripoli, in het noordwesten van het land, waar een overwinning door de milities van generaal Haftar eerder nog een kwestie van tijd leek.
De machtsstrijd om Libië duurt al sinds 2011, toen dictator Kadhafi werd verdreven. Sindsdien strijden groepen in Libië, in toenemende mate met steun vanuit het buitenland, om de macht. De twee belangrijkste machtsblokken die het gezag in het land proberen te behouden of grijpen, zijn de regering van premier Sarraj en generaal Haftar.
"We zien dat de troepen van Sarraj de afgelopen dagen veel gebied heroverd hebben", zegt correspondent Daisy Mohr. "Gisteren nog werden de troepen van Haftar verdreven uit Alasaba, een strategisch stadje bij de hoofdstad. Op maandag veroverden de milities van Sarraj een strategisch gelegen luchtmachtbasis, een heel belangrijke plek voor allebei de partijen."
Turkse wapens en huurlingen
De heroveringen zijn een forse tegenslag voor Haftar, die met steun van onder meer Rusland en de Verenigde Arabische Emiraten de regering leek te verslaan. "Zijn troepen stonden al een tijdje aan de poorten van de hoofdstad Tripoli. Hij begon zijn droom om de hoofdstad te veroveren al dik een jaar geleden, maar dat lijkt nu wel verder weg dan voorheen."
Bepalend bij de recente veroveringen is Turkije, dat Sarraj sinds januari ondersteunt. "Er worden duizenden wapens, maar ook huurlingen vanuit Turkije naar Libië verscheept", zegt Mohr in het NOS Radio 1 Journaal. "We horen zelfs over Syrische rebellen die vanuit Syrisch oppositiegebied door Turkije naar Libië zijn gevlogen om dus mee te vechten aan de kant van Sarraj."
"Ondanks een wapenembargo is er dus aan beide kanten een enorme influx aan wapens en huurlingen", gaat Mohr verder. Ook bij de Verenigde Naties zijn daar veel zorgen over. De speciale gezant voor Libië bij de VN, Stephanie Williams, vreest dat de strijd alleen nog heftiger zal worden voordat er mogelijk weer een politiek proces op gang komt.
Rusland en Turkije tegenover elkaar
Toch is het nog te vroeg om te concluderen dat Turkije de strijd nu heeft beslecht in het voordeel van Sarraj, denkt Mohr. "Het is inderdaad een kanteling, een nieuwe balans, maar we zullen moeten kijken wat de reactie van generaal Haftar zal zijn. We horen nu geruchten over Russische gevechtsvliegtuigen die recent in Libië zouden zijn aangekomen om Haftar bij te staan."
Volgens Mohr is de huidige situatie potentieel zeer gevaarlijk. "Als Rusland zich nog directer gaat inmengen, vergroot dat de kans op een Russisch-Turkse confrontatie in Libië. Net als in Syrië staan die twee landen allebei aan een andere kant. Libië is belangrijk voor alle internationale spelers, vooral natuurlijk vanwege de olie- en gasvelden, dus het einde lijkt nog niet in zicht."