Ombudsman: politie moet stroomstootwapen terughoudend inzetten

Politieagenten moeten terughoudend en zorgvuldig omgaan met stroomstootwapens. Dat zegt Nationale ombudsman Van Zutphen. Hij onderzocht twee klachten over het gebruik van tasers in een ggz-instelling.

"Het is van uiterst belang dat de politie zich realiseert dat het geen wondermiddel is en de impact voor iemand die getaserd is, groot is. De politie moet goed overwegen wanneer en hoe ze het stroomstootwapen gebruikt", zegt Van Zutphen.

De twee zaken die door de Nationale ombudsman zijn onderzocht, speelden in twee instellingen. In de ene probeerden agenten een man van 37 in een psychose onder controle te krijgen, in de andere ggz-instelling werd een stroomstootwapen gebruikt bij een 73-jarige demente man.

Ook psychische schade

In beide gevallen ging dat volgens Van Zutphen niet goed. "We weten nog niet welk effect een of meer stroomstoten kunnen hebben op de lichamelijke gezondheid van kwetsbare mensen, zoals ouderen, mensen met een zwak hart of in een psychose. Daarnaast is er de psychische schade. In de gevallen die ik onderzocht, is daar onvoldoende rekening mee gehouden."

De twee zaken speelden in 2018. Een paar honderd politieagenten testen sinds begin 2017 de stroomstootwapens. Volgens ombudsman Van Zutphen is er de afgelopen twee jaar al wel veel verbeterd bij de politie. Zo worden tasers minder snel gebruikt bij burgers die niet verdacht worden van een strafbaar feit. En ook worden agenten beter opgeleid om stroomstootwapens te gebruiken.

Het is de bedoeling dat de komende vijf jaar zo'n 17.000 agenten met de tasers gaan werken. Van Zutphen heeft richtlijnen opgesteld voor de politie. Hij wil onder meer dat goed wordt onderzocht wat de gezondheidsrisico's zijn en mensen moeten achteraf worden geïnformeerd waarom er een stroomstootwapen tegen hen is gebruikt.

Politie: al veel verbeterd

Politiechef Frank Paauw zegt dat dat de richtlijnen en aanbevelingen van de Nationale ombudsman al zijn doorgevoerd. Zo is de opleiding om tasers te gebruiken uitgebreid van twee naar drie dagen, wordt het gebruik van de wapens kritisch geëvalueerd en zijn de regels aangescherpt.

"Politiemensen gebruiken het stroomstootwapen zodat zij kunnen afzien van zwaardere geweldsmiddelen. Dreigen met het wapen is meestal voldoende. Zij zijn steeds beter in staat om ook dit geweldsmiddel zo effectief en veilig mogelijk in te zetten", zegt Paauw.

De politie wijst er verder op dat uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat het gebruik van stroomstootwapens geen extra risico oplevert voor kwetsbare groepen.

Ombudsman houdt vinger aan de pols

"Het is mooi dat de politie aangeeft dat zij zich hierin herkent", zegt de Nationale ombudsman als reactie op het bericht dat de politie zijn richtlijnen en aanbevelingen al heeft doorgevoerd.

Volgens Van Zutphen is het nu aan de politie om te laten zien dat er wordt geleerd van de eigen pilots en het rapport van de ombudsman. "Natuurlijk volgen we of onze aanbevelingen in praktijk worden gebracht."