Schaarste maakt duurder, welke prijzen stijgen door de coronacrisis?

Ondernemers liepen de afgelopen weken veel inkomsten mis, geven nu noodgedwongen geld uit aan aanpassingen die nodig zijn om weer open te gaan én gaan waarschijnlijk een stuk minder verdienen dan voor de coronacrisis, omdat er nog maar dertig mensen in een ruimte mogen zijn. Gaat de consument de rekening hiervoor betalen?

"Op korte termijn zie ik de prijzen niet omhooggaan", zegt Kitty Koelemeijer, hoogleraar Marketing en Retail aan Nyenrode University. "Hoewel de marges nu onder druk staan, onder meer door de anderhalvemetereconomie, is het lastig voor een individuele aanbieder prijzen te verhogen zonder dat klanten afhaken. Je zou hierover afspraken moeten maken met je sector, anders prijs je jezelf de markt uit. Alleen: collectieve prijsafspraken maken, is verboden."

Ook hoogleraar aan de Rijksuniversiteit Groningen Laurens Sloot ziet op dit moment nog geen duidelijke prijsaanpassingen naar boven of beneden. "We hebben net een onderzoek afgerond naar prijzen in de supermarktsector en daar zie je qua prijsniveau weinig gebeuren."

'Schaarste maakt duurder'

Met maximaal dertig bezoekers per keer, is het duidelijk dat contactberoepen niet zomaar evenveel omzet zullen behalen. Volgens Sloot zou een deel van de overcapaciteit uit de markt moeten worden gehaald, zoals dat nu gebeurt in de olie- en vliegtuigsector. "Als er schaarste ontstaat, kunnen de prijzen geleidelijk iets omhoog. De horeca zou daar baat bij hebben, alleen is die markt met tienduizenden ondernemers vrij lastig te reguleren."

In sommige sectoren kan de prijs wel stijgen zonder dat de consument direct wegrent. Zo rekenen sommige kapsalons sinds deze week een hogere prijs in ruil voor de kosten die de nieuwe maatregelen met zich meebrengen. Koelemeijer: "Een bezoek aan de kapper, maar ook vliegtickets, zijn dingen die je niet snel wilt of kunt verruilen voor iets anders. Daarnaast speelt mee in welke range je de prijs verhoogt: is het een paar euro op een knipbeurt, dan zal een klant misschien toegeeflijk zijn."

Kapperszaken en beautysalons

"Behoorlijk wat kappers gooien de prijzen omhoog", zegt Gonny Eussen van kappersbranchevereniging ANKO daarover. "We hebben er geen onderzoek naar gedaan, maar dit is wat ik zie en hoor van collega's. Ze rekenen bijvoorbeeld een paar euro toeslag voor de hygiënemaatregelen die zij moeten treffen. Kappers schaffen immers speciale spullen aan en moeten per klant meer tijd rekenen, terwijl er minder mensen kunnen worden geknipt."

De branche van de schoonheidssalons, de ANBOS, doet geen uitspraak over mogelijke prijsverhogingen. "Het brengt hoe dan ook kosten met zich mee; van de extra schoonmaak tot het vooraf informeren van de klant. Wij krijgen vragen vanuit ondernemers of ze die kosten moeten doorberekenen aan de klant. Het is een vraagstuk waarmee zij nu stoeien."

Bioscopen, musea, horeca en pretparken

Prijsverhogingen zijn overigens niet aan de orde bij musea. En ook pretparken lijken er niet aan te denken. "Rendabel is het straks niet", zegt een woordvoerder van attractiepark de Efteling: "Maar we willen voor medewerkers en de trouwe achterban open. Eind van het jaar kunnen we pas de balans opmaken, maar we zullen er niet snel voor kiezen ons uit de markt te prijzen."

En ook de bioscopen kijken de situatie vooralsnog aan met de oude prijzen. "Op dit moment is er geen informatie dat er een aanpassing van de prijzen komt", zegt de voorzitter van de bioscopenbranche Nolthenius. Ook de horeca lijkt de prijzen niet omhoog te doen, zegt de branchevereniging. "En als ze dat wel zouden doen, is dat goed verdedigbaar; ook dat is marktwerking."

Openbaar vervoer en pakketreizen

Het wijzigen van ov-tarieven ligt niet op tafel, laat de branche desgevraagd weten. Met een beschikbaarheidsvergoeding van de overheid, denkt de sector het te kunnen redden. "Het heeft niet de voorkeur de prijs te verhogen want dan maak je het voor reizigers moeilijker te reizen, terwijl de overheid ons vraagt maximaal op te schalen."

Als het aankomt op de prijs van de reizen in de zomervakantie is ook de ANVR duidelijk. "De prijzen van pakketreizen lijken gelijk te blijven aan zoals we aan het begin van het jaar communiceerden. Met andere woorden zoals voor de coronacrisis. Bij sommige touroperators zou het zelfs kunnen, dat de prijzen iets dalen. Hotels en bestemmingen willen het aantrekkelijk maken om te gaan reizen. Dit denken wij ook voor volgend jaar zomer. Het is niet in marmer uitgehakt, maar dit is waar het nu op lijkt."