Sterke stijging aantal nieuwe WW-uitkeringen in maart

Het aantal mensen met een WW-uitkering is in maart sterk gestegen. Dat meldt het UWV. Bijna 38.000 mensen kregen die maand een nieuwe WW-uitkering. Dat is 42 procent meer dan in februari.

"In de eerste helft van maart was er nog niks aan de hand", zegt Rob Witjes, hoofd Arbeidsmarktinformatie van het UWV. "Maar vanaf het moment dat de beperkende maatregelen werden aangekondigd zie je een gigantische toename in het aantal aanvragen."

Die stijging begon in de week van 16 maart. Op donderdag 12 maart riep premier Rutte op om thuis te gaan werken. Op zondag 15 maart werd de horeca gesloten. "Het lijkt wel alsof veel werkgevers in een reflex schoten en dat weekend de keuze hebben gemaakt om mensen te laten gaan", zegt Witjes.

Vooral in de horeca kregen veel mensen een nieuwe WW-uitkering. In februari werden in die sector 1361 nieuwe uitkeringen toegekend, en in maart steeg dat met 4407 nieuwe uitkeringen; een toename van 224 procent. Ook bij uitzendbedrijven (143 procent meer nieuwe uitkeringen) en in de cultuursector (94 procent meer) vielen klappen.

Het totale aantal lopende WW-uitkeringen steeg met ruim 10.000. Dat is minder dan het aantal nieuwe aanvragen, doordat er ook mensen uitstromen. Die hebben vaak een baan gevonden. In maart werden 27.600 uitkeringen beëindigd, zo'n 200 minder dan in februari.

Noodgedwongen ontslag

Horeca-ondernemer Michel Pais heeft dertien werknemers in hun proeftijd ontslagen. "Als ondernemer ben je er allereerst voor je personeel, maar wij konden onze mensen niet in dienst houden", zegt hij.

Hij had net een restaurant geopend in Amsterdam, No Rules. Twee dagen voordat de horeca moest sluiten begonnen ze met proefdraaien. "In februari en maart hebben we ons team aangenomen, we stonden klaar om te beginnen."

Toen de horeca moest sluiten dacht Pais eerst nog dat hij zijn personeel kon aanhouden. "Dat hebben we toen ook aan het team verteld. De aankondiging van werktijdverkorting gaf ons houvast." Maar toen de details van de zogeheten NOW-regeling bekend werden, bleek dat zijn bedrijf daar weinig baat bij had.

"De regeling kijkt hoeveel personeel je had in januari, en vergoedt daar een deel van. Maar wij zijn net gestart en vallen dus buiten de boot", zegt Pais. "Dat kan toch niet de bedoeling zijn van de steunmaatregelen?"

Toen moest hij zijn personeel vertellen dat het niet doorging. "Dat was heel pijnlijk. We hebben moeten zeggen: we krijgen toch geen steun, jullie moeten toch naar het UWV."

Niet genoeg omzetverlies

Dat soort situaties zijn terug te zien in deze cijfers, zegt Witjes van het UWV. "Er zijn heel veel bedrijven die gebruikmaken van de NOW-regeling", zegt hij. In de eerste week kwamen al 79.000 aanvragen voor die regeling binnen.

"Maar je hebt ook bedrijven die niet genoeg omzetverlies hebben of door een andere oorzaak niet voldoen aan de voorwaarden. En er zijn ook werkgevers die liever kiezen voor zekerheid op de korte termijn en daarom nu al mensen laten gaan."

Een woordvoerder van branchevereniging Koninklijke Horeca Nederland laat weten dat er meer signalen binnenkomen dat bedrijven ondanks de steunmaatregelen mensen moeten ontslaan, en dat de berichten daarover toenemen.

WW niet voor iedereen

Een van de werknemers die Pais heeft ontslagen, is Max Buwalda. Hij was net aangenomen als floor manager. "We stonden in de startblokken", zegt hij. Al negen jaar werkt hij in de horeca, maar nu heeft hij een WW-uitkering.

"Het was of dit, of het bedrijf zou de crisis niet overleven. Ik had daar wel begrip voor", zegt hij. Hij heeft acht maanden recht op de WW-uitkering, opgebouwd bij zijn vorige werkgevers. "Ik heb daar wel geluk mee. Ik weet van collega's dat veel mensen daar korter recht op hebben."

Er zijn ook mensen die helemaal geen recht hebben op een WW-uitkering, maar wel hun baan zijn kwijtgeraakt. "Mensen die bijvoorbeeld niet genoeg arbeidsverleden hebben opgebouwd", zegt Witjes.

Die mensen kunnen alleen terugvallen op de reguliere bijstand, het vangnet van de sociale zekerheid. Die aanvragen lopen niet via het UWV, maar via de gemeente. Onder meer Amsterdam en Rotterdam zien op dit moment bijna een verdrievoudiging van het aantal reguliere bijstandsaanvragen.

Over de langere termijn durft Witjes geen voorspellingen te doen. "Hoe lang deze stijging doorzet hangt af van wat na 28 april weer kan en mag. Maar we zien aan het aantal aanvragen dat we nog moeten beoordelen nu al wel dat deze stijging in april doorzet."

Jongeren hebben vaker dan andere leeftijdsgroepen een flexibel contract. En dat maakt ze extra kwetsbaar voor de economische gevolgen van de coronacrisis, legt NOS op 3 uit in deze video: