Nasrah Habiballah
redacteur Buitenland
Nasrah Habiballah
redacteur Buitenland
"Blijf zoveel mogelijk thuis, zo blijf je veilig." Dat is wat mensen over de hele wereld al weken te horen krijgen in de strijd tegen het coronavirus. Maar dat thuisblijven zorgt soms juist voor een onveilige situatie. De afgelopen weken is er wereldwijd een grote toename van huiselijk geweld te zien. De secretaris-generaal van de Verenigde Naties Guterres maakt zich grote zorgen en roept landen op in actie te komen.
Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft 1 op de 3 vrouwen wereldwijd te maken met fysiek of seksueel geweld, meestal gepleegd door hun partner. Maar door de coronamaatregelen lijkt dat aantal te groeien. "We weten dat lockdowns en quarantaines essentieel zijn om corona te bestrijden, maar daardoor kunnen vrouwen vast komen te zitten met gewelddadige partners", aldus secretaris-generaal Guterres.
En dat lijkt inderdaad het geval. In verschillende landen krijgen instanties signalen dat het aantal slachtoffers van huiselijk geweld toeneemt. En dat terwijl hulpdiensten door het coronavirus extra druk zijn, of vanwege een lockdown simpelweg geen hulp kunnen bieden.
Guterres roept overheden daarom op om met maatregelen te komen om de slachtoffers alsnog te beschermen. "We moeten manieren vinden waarop vrouwen toch hulp kunnen zoeken, zonder dat de dader daarachter komt."
Slachtoffers kunnen nu codewoorden gebruiken om melding te maken.
In Frankrijk zijn ze daar al mee begonnen. Uit cijfers van de Franse politie blijkt dat het aantal meldingen van huiselijk geweld in een week tijd met 32 tot 36 procent is gestegen. "Het is zeker iets wat de politiek hier oppikt en daarom zijn er meteen maatregelen genomen", zegt NOS-correspondent Frank Renout. "Zo kunnen slachtoffers nu codewoorden gebruiken om een melding te maken. Als ze in een apotheek of supermarkt vragen om een 'mondmasker nummer 19', dan is dat voor de baliemedewerker een teken. Die belt dan meteen met de politie."
De Franse regering trekt bijna een miljoen euro extra uit voor hulporganisaties die slachtoffers van huiselijk geweld helpen. Daarmee zijn extra meldpunten opgezet in supermarkten en winkelcentra. Ook worden lege campussen en lege hotels gebruikt om slachtoffers tijdelijk op te vangen. "Er is hier al een chronisch tekort aan opvangplekken en met deze toename al helemaal. Daarom wordt er gebruikgemaakt van de hotels en campussen die nu toch leeg zijn", aldus Renout.
De feministische organisatie Nous Toutes zet prominente Françaises in om aandacht te vragen voor het probleem:
Ook in Turkije is het aantal meldingen flink gestegen, merken vrouwenrechtenorganisaties. "Geweld tegen vrouwen is hier altijd al een groot probleem geweest", zegt NOS-correspondent Mitra Nazar. "De toename is dus iets wat extra zorg baart omdat die aantallen normaal gesproken al zo enorm hoog zijn."
Volgens de Turkse organisatie We Will Stop Femicide Platform, zijn er sinds de eerste besmetting in Turkije bekend werd 18 vrouwen vermoord, 12 van hen in hun eigen huis. Hulp is in deze tijd lastig te krijgen. Overheidsinstanties liggen deels plat door het coronavirus en de alarmlijn van de politie is zwaar belast door meldingen over de virusuitbraak. Toch heeft de Turkse overheid geen extra maatregelen genomen om vrouwen die thuis in een onveilige situatie zitten te helpen.
Ze proberen vrouwen er extra op te wijzen dat er een noodnummer is.
In Italië zijn er heel andere signalen die erop wijzen dat het probleem door de coronamaatregelen groter is geworden. Daar maken hulpverleners zich juist zorgen omdat het aantal meldingen ineens enorm is gedaald. Bij de grootste hulplijn voor huiselijk geweld kregen ze begin maart ruim de helft minder meldingen binnen ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar.
"Ze proberen vrouwen er extra op te wijzen dat er een noodnummer bestaat, door folders te leggen bij apotheken die nog wel open zijn", zegt correspondent Mustafa Marghadi. Maar dat lijkt vooralsnog niet te helpen. Ook de Italiaanse politie ziet een flinke daling in het aantal aangiftes dat binnenkomt. Men vermoedt dat dit komt doordat vrouwen niet durven te bellen, uit angst dat hun partner erachter komt.
De Italiaanse politie heeft nu een app ontwikkeld waarmee vrouwen om hulp kunnen vragen en eventueel foto's kunnen sturen, zonder dat hun partner erachter komt. De hoop is dat vrouwen zo toch contact durven te zoeken.
