Kamer blij met excuses aan Indonesië, maar hoopt op meer
De Tweede Kamer vindt het goed en belangrijk dat koning Willem-Alexander excuses heeft aangeboden voor Nederlands geweld tijdens de Indonesische onafhankelijkheidsstrijd tussen 1945 en 1949. Maar een aantal Kamerleden vindt dat er meer moet gebeuren.
VVD-Kamerlid Van Gent hoopt dat de excuses bijdragen aan een betere verstandhouding met Indonesië. Hij wijst erop dat "duizenden van onze jongens" destijds door de Nederlandse regering op missie zijn gestuurd, "waarbij ook zaken fout zijn gegaan". "Daardoor is onnodig leed veroorzaakt onder de Indonesische bevolking en dat betreuren wij zeer. Ook bij onze veteranen heeft het geweld diepe sporen nagelaten."
Wat het CDA betreft kunnen Nederland en Indonesië na de excuses hun blik op de toekomst richten. "Het is passend om te kijken naar geweldsontsporingen aan Nederlandse kant in de jaren direct na de Indonesische onafhankelijkheidsverklaring. Met excuses voor buitensporig geweld zet de koning een streep onder eerdere spijtbetuigingen van de Nederlandse regering in het verleden", zegt Kamerlid Van der Molen.
Koning Willem-Alexander kwam met de excuses bij zijn staatsbezoek aan Indonesië:
D66-Kamerlid Sjoerdsma vindt het gepast "dat Nederland verantwoordelijkheid neemt voor deze donkere periode in onze geschiedenis". Maar hij vindt dat het laatste woord hiermee nog niet is gezegd. Er loopt nog een onderzoek naar het geweld en de oorlog in Indonesië in de periode 1945 - 1950, zegt hij. Dat kijkt ook naar de Bersiap, de periode vlak na de Japanse capitulatie in 1945 waarin Indonesische paramilitaire organisaties bloedig wraak namen op Indische Nederlanders en buitenlanders.
"Het is belangrijk dat het kabinet daarna opnieuw rekenschap aflegt richting nabestaanden in Indonesië, toenmalige dienstweigeraars en veteranen", stelt Sjoerdsma. Kamerlid De Roon van de PVV vraagt zich ook zonder onderzoek af waar de excuses voor de Bersiap blijven.
Ploumen van de PvdA hoopt dat de "belangrijke en betekenisvolle woorden van de koning en het onderzoek ertoe kunnen leiden dat we onze eigen geschiedenis onder ogen zien". Ze hoopt dat het gesprek daarover, samen met Indonesië, wordt voortgezet.
Kamerlid Voordewind van de ChristenUnie vindt het een belangrijk en mooi gebaar van de koning. Hij vindt het belangrijk om "in de spiegel te kijken en duidelijk te zijn over dat wat niet goed was". Maar hij benadrukt dat het benoemen van en erkennen van onrecht, dat onrecht niet wegneemt. "Het buitensporige geweld heeft veel slachtoffers gemaakt, dat is nooit meer ongedaan te maken."
'Belangrijk gebaar'
De SP is aangenaam verrast door de excuses van de koning. "Het is een mooi, belangrijk gebaar", zegt Kamerlid Karabulut. Maar zij heeft er nog wel vragen bij. Zij wil excuses "voor de gehele kolonisatie, vanaf het begin - rond het jaar 1600 - tot het systematische geweld kort na de Tweede Wereldoorlog, toen Nederland het gezag over Indonesië wilde herstellen. Ik hoop dat de excuses van de koning ook zo op te vatten zijn."
Kamerlid Van Ojik van GroenLinks vindt het "klasse dat de koning dit gedaan heeft". Hij wil nu eerst de uitkomsten van het onderzoek afwachten, voor hij besluit of er nog meer moet gebeuren.
Forum voor Democratie-leider Baudet laat een ander geluid horen. "Steeds maar weer 'sorry', steeds maar capituleren. Als nazaat van trotse Indische Nederlanders schaam ik me voor de Nederlandse regering die onze geschiedenis miskent en de tegen onze bevolkingsgroep gepleegde misdaden negeert."
Politiek commentator Ron Fresen zegt dat de excuses in regeringskringen niet worden gezien als grote nieuwe stap. "Dit is helemaal in lijn met wat Bot en Koenders en anderen al eerder hebben gezegd. Het nieuwe is natuurlijk wel dat de koning het tijdens een officieel staatsbezoek nu ook zegt."
