Tien coronabesmettingen in Nederland, is het virus nog beheersbaar?

Het aantal besmettingen met het coronavirus in Nederland is opgelopen tot tien. Het Beatrixziekenhuis in Gorinchem is uit voorzorg gesloten, omdat een patiënt die in het ziekenhuis heeft gelegen, besmet bleek te zijn. In hoeverre is het virus nog beheersbaar in ons land?

De afgelopen dagen is het virus op verschillende plekken opgedoken. Eerst bij een man uit Loon op Zand in Noord-Brabant, daarna bij een vrouw in Amsterdam en inmiddels zijn ook gevallen bekend in Tilburg, Delft, Rotterdam en Coevorden. Er zijn verschillende maatregelen genomen. Mensen met lichte luchtwegklachten die in China, Zuid-Korea, Iran of Singapore zijn geweest, wordt aangeraden om uit voorzorg thuis te blijven.

Is een wijdverspreide uitbraak nog te voorkomen? Viroloog Mariet Feltkamp van het LUMC denkt van wel. "Het is absoluut nog te beheersen. Het loopt op dit moment niet uit de hand."

Kantelpunt?

Hoogleraar Ira Helsloot is het daarmee eens, maar hij verwacht wel dat het de komende week gaat veranderen. "Als er meer besmettingen plaatsvinden die niet meer gekoppeld zijn aan reizen, zoals aan Noord-Italië, dan is de kans verkeken dat je het virus kunt beheersen. Dat moment is heel erg dichtbij", zegt Helsloot, die als hoogleraar Besturen van Veiligheid is verbonden aan de Radboud Universiteit.

Hij verwijst naar de uitbraak van de Mexicaanse griep in 2009. "Toen zijn vrij geruisloos maatregelen als contactonderzoek en isolatie ingetrokken. Als het virus niet meer te beheersen is, kun je je beter richten op behandeling in plaats van het indammen van verspreiding."

Geen eiland

"Dit zijn niet de laatste gevallen", zegt ook viroloog Eric van Gorp van het Erasmus MC. "Hoe groot het wordt, weten we niet. Dat hangt ervan af of de maatregelen voldoende zijn, maar Nederland is geen eiland. Ook al doen we het goed, dan nog kan het zich verspreiden."

Het RIVM sluit niet uit dat er in "uiterste gevallen" voor kan worden gekozen om een gemeente af te sluiten. Dat is bijvoorbeeld een optie als het niet lukt om mogelijk besmette mensen op te sporen door het contactonderzoek.

Maar alles op alles zetten om het virus te beheersen, moet je niet willen, denkt Helsloot. Hij wijst erop dat de situatie steeds meer gaat lijken op een 'gewone' griepuitbraak. "Bij een stevige griep gaan ook 2000 mensen dood, alleen die kun je niet beheersen. De kosten van isolatie en contactonderzoek wegen dan niet meer op tegen de baten."

'Niet doen'

Dat vindt viroloog Feltkamp geen goed idee: "Als je ervoor kiest om het helemaal los te laten, zoals Helsloot suggereert, gaat het virus als een golf over het land heen. Dan lopen de getallen enorm op. Dat moeten we niet laten gebeuren." Ze verwacht geen wijdverspreide overdracht, zoals in Italië. "Als we zo doorgaan gaat dat niet gebeuren."

Ze is positief over de aanpak van het RIVM, de GGD en de overheid, al vindt ze wel dat er meer getest moet worden. "Nu zegt de overheid als je uit Noord-Italië, of een ander coronagebied komt en last van je luchtwegen hebt: blijf een dag thuis. Ik vind dat die mensen getest moeten worden. Dat gebeurt nu pas als je koorts hebt."