Nieuwe afspraken moeten leiden tot schonere Rijn, mét zalm

De landen in het stroomgebied van de Rijn hebben afgesproken om de rivier de komende twintig jaar schoner te maken. Zo moet de verontreiniging door medicijnresten, bestrijdingsmiddelen en industriële stoffen met 30 procent afnemen. De afgelopen jaren waren ook zulke doelen gesteld, maar bleek de waterkwaliteit juist te zijn verslechterd.

Minister Cora van Nieuwenhuizen is blij met de ambitie van de landen, net als Gerard Stroomberg van RIWA, de vereniging van rivierwaterbedrijven. Volgens hem kost het steeds meer moeite om van rivierwater drinkwater te maken. "Deze afspraken zijn veel concreter dan de vorige. Twintig jaar geleden hebben de landen alleen afgesproken dat de waterkwaliteit van de Rijn 'beter moet'. Nu zit er een percentage aan vast. Na vijf jaar kunnen we kijken of het goed gaat of niet. Zo niet, dan moet er meer gebeuren."

Afspraken over laagwater

Om die 30 procent te halen moeten landen bijvoorbeeld beter nadenken over vergunningen die ze verlenen aan de industrie. Ook moeten ze nadenken over medicijnresten die in de rivier terecht komen, want met een vergrijzende bevolking neemt dat toe. In Duitsland is er een campagne die mensen erop wijst medicijnen niet door het toilet te spoelen.

Naast vervuiling is door de Rijn-landen gesproken over de waterstand. Het risico van overstromingen moet met 15 procent naar beneden gebracht worden. "Voor het eerst zijn er ook afspraken gemaakt over de droogte", vertelt minister Van Nieuwenhuizen. "De Rijn moet bijvoorbeeld altijd bevaarbaar blijven." In 2018 was dat een probleem door de zeer lage waterstanden. De Duitsers konden een deel van hun benzinestations daardoor niet meer bevoorraad krijgen.

Vispassages

Voor trekvissen in de Rijn zijn ook maatregelen aangekondigd. Frankrijk heeft beloofd drie vispassages te bouwen in het Franse deel van de rivier. Eerder zijn in Nederland de Haringvlietsluizen op een kier gezet. Hierdoor kunnen in de toekomst vissoorten als de zalm vrij vanaf de Noordzee naar Zwitserland zwemmen.

Bas Roels van het Wereld Natuur Fonds is tevreden met dit voornemen, maar heeft er ook twijfels bij. "In 1999 was de ambitie dat nu, in 2020, de zalm terug zou zijn in de Rijn. Maar dat is nog niet gelukt."