Na vertraging toch uitslagen Iowa: Buttigieg op voorsprong, nipt voor Sanders
Bijna een dag later dan gepland zijn de voorlopige uitslagen van de Democratische voorverkiezing in de Amerikaanse staat Iowa bekend geworden. Met 71 procent van de stemmen geteld gaat Pete Buttigieg krap aan de leiding. Hij zou 26,8 procent van de kiesmannen achter zich krijgen.
Bernie Sanders volgt kort daarop met 25,2 procent. Er is een groot gat naar Elizabeth Warren, die gesteund zou worden door 18,4 procent van de afgevaardigden. Joe Biden staat op een voor hem teleurstellende 15,4 procent.
De 78-jarige Sanders doet het wel beter dan Buttigieg (38) in de popular vote, wat inhoudt dat meer mensen op hem hebben gestemd. De kiesmannen worden via een districtenstelsel verdeeld, waardoor net als bij de presidentsverkiezingen straks de 'verliezer' meer stemmen kan hebben dan de winnaar.
Correspondent Marieke de Vries zegt dat de districten die nog geteld moeten worden vooral in stedelijke gebieden liggen. Dat kan volgens haar een voordeel zijn voor Sanders, die populair is onder studenten. "Zij voelen zich bijvoorbeeld aangesproken door Sanders belofte om studieschulden kwijt te schelden."
Maar De Vries benadrukt dat het uiteindelijk gaat om het aantal gedelegeerden dat een kandidaat achter zich krijgt. En doordat Iowa vooral veel niet-stedelijk gebied heeft, werkt dat vermoedelijk in het voordeel van Buttigieg.
Belangrijke staat, maar niet representatief
Iowa is traditioneel belangrijk bij de voorverkiezingen, omdat het de eerste staat is waar gestemd kan worden. Daardoor is er extra veel media-aandacht, waardoor de winnaar plotseling flink kan stijgen in de peilingen, zoals met Barack Obama gebeurde in 2008.
Wel is er al jaren kritiek op het feit dat Iowa als eerste aan de beurt is, omdat de staat niet heel representatief is voor de rest van de VS. Het merendeel van de inwoners is wit, terwijl de zwarte achterban vaak erg belangrijk is voor een Democratische presidentskandidaat.
Dat is ook terug te zien in de voorlopige uitslag van vandaag. De achterban van Buttigieg bestaat uit veel witte stemmers, waardoor hij het in Iowa goed doet. De verwachting is dat Biden, die vandaag lager scoort dan Buttigieg, het goed zal doen in de voorverkiezing in South Carolina. Daar wonen veel zwarte stemmers, een bevolkingsgroep waar hij volgens peilingen op kan rekenen.
Correspondent Marieke de Vries legt in dit filmpje uit hoe de Amerikaanse voorverkiezingen in zijn werk gaan:
Door problemen met een app lopen de Democraten ver achter met het tellen van de stemmen. De uitslag werd eigenlijk in de nacht van maandag op dinsdag verwacht. Wanneer de rest van de uitslagen wordt bekendgemaakt, is nog niet duidelijk.
Voorzitter Troy Price van de Democratische Partij in Iowa bood vlak voor het bekendmaken van de uitslag zijn excuses aan voor de vertraging. Hij noemde de gang van zaken onacceptabel, maar zei wel dat het belangrijk was dat alle uitslagen goed zijn nageteld. Hij belooft dat alle data kloppen en zegt dat het niet alleen digitaal is terug te lezen, maar dat de stemmen ook op papier zijn vastgelegd.
