Rapport 'voltooid leven': ruim tienduizend 55-plussers met doodswens

Naar schatting 0,18 procent van alle 55-plussers heeft een wens tot levensbeëindiging. Dat zijn iets meer dan 10.000 mensen, die niet ernstig ziek zijn. Ruim een derde van hen zou graag hulp bij zelfdoding krijgen. Twee derde wil het leven zelf beëindigen.

Dat zijn conclusies van de commissie-Van Wijngaarden, die op verzoek van het kabinet onderzoek deed naar 'voltooid leven'. De vraag of ouderen die niet meer willen leven om euthanasie kunnen vragen, verdeelt de regeringscoalitie van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie.

De onderzoekers schrijven dat de doodswens zoals die in het onderzoek naar voren komt, geen vaststaand gegeven is. Dat verlangen kan verminderen of zelfs verdwijnen als de lichamelijke of financiële situatie van iemand erop vooruitgaat, de woonsituatie verbetert, of als mensen zich minder eenzaam of afhankelijk voelen.

Verder blijkt uit het onderzoek dat de groep ouderen met een doodswens "zeker geen gezonde groep" is. Het gaat vooral om mensen die naast mentale klachten ook fysieke klachten hebben, maar niet ernstig ziek zijn.

Zelfdodingsmiddel

Een groot deel van de ondervraagden zou graag een zelfdodingsmiddel in huis hebben, om in de toekomst zelf eventueel te kunnen bepalen of ze uit het leven stappen. Er zijn ook veel mensen die daarbij graag hulp willen krijgen van een arts.

De onderzoekscommissie, onder leiding van Els van Wijngaarden van de Universiteit voor Humanistiek in Utrecht, ondervroeg ruim 21.000 ouderen en 1600 huisartsen. Ze bestudeerde daarnaast ruim tweehonderd - uitgevoerde en afgewezen - euthanasieverzoeken. De commissie doet geen aanbevelingen. Ze heeft alleen gekeken naar de samenstelling en de omvang van de groep mensen die niet ernstig ziek zijn, maar wel een doodswens hebben.

D66 heeft al aangekondigd om nu binnen een paar weken met een voorstel te komen voor een wet voor hulp bij zelfdoding voor mensen die levensmoe zijn. Daar lijkt op dit moment geen meerderheid voor te zijn.