Tolken en vertalers staken 'totdat de minister met ons in gesprek gaat'

Zeker 1500 tolken en vertalers staken vandaag. Ze nemen geen werk meer aan van justitie, politie en de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND). Het is de bedoeling om de rechtspraak en asielbranche voor onbepaalde tijd stil te leggen.

"We zijn het niet eens met het nieuwe programma 'Tolken in de Toekomst' van het ministerie van Justitie en Veiligheid", vertelt Ani Getcheva van de Actiegroep Registertolken en -vertalers in het NOS Radio 1 Journaal. "Met dat programma wordt op korte termijn het landelijk register tolken en vertalers opengesteld voor mensen met een lager taalbeheersingsniveau."

Exotische talen

"Het beheersen van een vreemde taal is niet voldoende om te opereren als tolk." Volgens Getcheva krijgen mensen binnen het nieuwe programma maar een korte opleiding en hoeft hun niveau niet zo hoog te zijn als dat op dit moment geldt. "Dat betekent niet dat ze ook zo maar kunnen werken in het justitiële domein."

Het ministerie van Justitie en Veiligheid laat in een schriftelijke reactie weten dat het nieuwe systeem ervoor moet zorgen dat "afnemers kunnen putten uit een grotere groep tolken."

Getcheva denkt dat het nieuwe programma inderdaad een oplossing kan zijn bij de schaarste onder tolken van exotische talen. "Maar het openstellen van het register gaat niet alleen over die talen. Ook over talen waar nu al voldoende collega's voor zijn."

Een ander bezwaar van de stakers zijn de te lage minimumtarieven, vertelt Getcheva. "Bij de rechtbank en de IND is het uurtarief bijvoorbeeld 43 euro. Dat demotiveert ervaren collega's om te blijven werken als tolk of vertaler." Volgens Getcheva moet er naar Duitsland worden gekeken, waar met een uur tolken gemiddeld 70 tot 75 euro wordt verdiend.

De overheid is de grootste opdrachtgever voor vertalers. Het NRC schreef in 2018 al dat het voor ruim 70 miljoen euro aan diensten inhuurde. "Maar je moet niet vergeten dat een tolk geen volledige, achturige werkdag heeft", zegt Getcheva. "Soms kan een tolk maar één opdracht bij de rechtbank hebben van 30 minuten. Van zo'n opdracht kun je echt niet rondkomen."

Volgens het ministerie gaat het om een ondergrens en zouden er ook hogere uurtarieven kunnen worden afgesproken.

Vertragingen

Met de actie hopen de stakers het systeem onder druk te zetten. Volgens Getcheva zullen verdachten in rechtbanken en vreemdelingen bij de IND de komende dagen "helaas" niet zo snel een tolk krijgen.

Een woordvoerder van het ministerie laat weten dat er vooralsnog geen problemen optreden bij de IND. "Op de korte termijn zien we geen knelpunten." Hij sluit niet uit dat de komende dagen alsnog vertragingen optreden. "We gaan het per dag bekijken. Van sommige talen is het aantal beschikbare tolken op dit moment klein, van andere talen niet."

Mogelijk houdt de actie nog een tijd aan. "We gaan door totdat de minister met ons in gesprek wil gaan", zei Getcheva al eerder in het programma Met Het Oog op Morgen.