Al jullie vragen (én antwoorden) over de liquidatie van de Iraanse generaal
Dat het Amerikaanse leger een hooggeplaatste Iraanse generaal heeft gedood in Irak, heeft de toch al hooggespannen verhoudingen tussen de VS en Iran verder op scherp gezet. Er leven veel vragen over wat deze liquidatie betekent. Komt er vergelding? En zo ja, mondt dit uit tot een nieuwe, grootschalige oorlog in regio en misschien wel daarbuiten? Midden-Oosten-redacteur Hoessein Sabir gaf tijdens een live Q&A op YouTube en Facebook antwoord op de meest prangende vragen.
Kijk hier de hele Q&A terug:
Generaal Soleimani, die vannacht bij een luchtaanval in Irak werd gedood, was de leider van een elite-eenheid van de Iraanse Revolutionaire Garde. "Hij wordt gezien als de architect van de Iraanse operaties in het Midden-Oosten", zegt Sabir. "Zijn dood betekent heel veel voor de regio. Als je kijkt naar de machtsstructuur van Iran kun je bijna zeggen dat Soleimani de belangrijkste man is na de geestelijk leider Khamenei."
Dat er vergelding komt, is zeker. Maar hoe die eruit gaat zien, is volgens Sabir nog onduidelijk:
Iran zal de dood van de generaal snel willen vergelden, omdat zij bang zijn anders gezichtsverlies te leiden, zegt Sabir. Maar, stelt hij later in de Q&A, de escalatie kan ook meevallen.
"Iran moet wel reageren, alleen de vraag is hoe ze dat gaan doen. Want Iran weet ook dat het een militaire confrontatie met de VS nooit gaat winnen. Dus als het regime wil aanblijven zal het geen directe oorlog met Amerika willen voeren."
Een mogelijkheid is dat Iran Amerikaanse of Westerse doelen gaat aanvallen in de regio. Dat kan volgens Sabir met behulp van de milities die ze hebben, zoals Hezbollah in Libanon en verschillende milities in Irak. Omdat ook een belangrijke Iraakse militieleider is gedood bij de aanval, en die militie mogelijk wraak wil nemen, is het volgens Sabir goed mogelijk dat vergelding in Irak plaatsvindt.
Inzet kernwapens
De vraag of deze escalatie gaat uitmonden in een wereldoorlog, komt veel te vroeg, zegt Sabir. De kans dat er kernwapens zullen worden ingezet, acht hij op dit moment ook klein: "Voor zover ik weet heeft Iran geen nucleaire middelen. De Amerikanen hebben die wel, maar het lijkt me sterk dat zij op dit moment dit soort wapens gaan gebruiken."
Tegelijkertijd heeft Trump eerder ook gezegd geen nieuwe oorlog te willen in het Midden-Oosten. Sabir legt in deze video uit waarom de VS nu toch deze aanval heeft gepleegd:
In die strijd tussen de VS en Iran, die zij tot dusver indirect met elkaar uitvochten, was de nu gedode generaal de belangrijkste strateeg, zegt Sabir. "Iran is al een tijd bezig zijn invloed in de regio uit te breiden, dat zien we in Syrië, Libanon en Irak. Deze generaal zat achter al deze operaties. Hij heeft er bijvoorbeeld echt voor gezorgd dat Assad in het zadel bleef."
"Verwarrend hieraan is dat hij ook heeft geholpen om Islamitische Staat te verslaan", vervolgt Sabir. "Op een gegeven moment was hij ook een soort bondgenoot van de VS. Die hebben zelfs luchtsteun gegeven aan een grondoperatie die werd geleid door deze generaal. Dat is nu helemaal gekeerd."
Dat Iran en de VS hebben samengewerkt in Syrië is slechts een momentopname in een veel langer lopend conflict tussen de twee landen. Sabir legt uit hoe dat conflict zich heeft ontwikkeld sinds het begin van dit millennium:
In de problemen tussen de VS en Iran zou alleen een totale oorlog een verdere escalatie zijn dan het doden van deze belangrijke generaal, zegt Sabir in de bovenstaande video. Een aantal kijkers vroeg zich af of de VS zomaar buitenlandse generaals mag doden. "De VS zal deze aanval proberen te rechtvaardigen door te zeggen dat het gaat om een terrorist. Maar het is ook een Iraanse militair."
Bovendien zal de VS volgens Sabir geen toestemming hebben gevraagd aan Irak, op wiens grondgebied de aanval was. "Dat is eigenlijk een schending van de soevereine staat Irak. Je kan het zien als een diplomatiek konvooi, want de generaal was op bezoek in dat land. Dus ik denk dat het volgens het internationaal recht niet mag om hem op deze manier aan te vallen. Maar de Amerikanen zullen beargumenteren dat hij de leider is van een beweging die zij op een terreurlijst hebben staan."