Kabinet wil economische groei aanjagen

Het kabinet wil de economie de komende twintig jaar extra aanjagen om de inkomens van huishoudens te kunnen laten groeien. Het is bang dat de welvaartstoename vooral gaat naar de collectieve lasten, maar niet naar de huishoudens.

Dit kabinet wil daarom plannen ontwikkelen om de economische groei verder te stimuleren, staat in de 'groeibrief' die het vanmiddag heeft gepubliceerd. Deze regeerperiode zouden al beslissingen moeten worden genomen over investeringen in de toekomst, maar vooral volgende kabinetten zouden geld moeten vrijmaken.

Niet vrijblijvend

Toch is het maken van plannen niet vrijblijvend, zegt minister Wiebes van Economische Zaken. "Als we niets doen, gaat de verwachte economische groei op aan de stijgende kosten van de collectieve voorzieningen", benadrukt hij. Volgens Wiebes kunnen we de komende jaren niet om de stijgende kosten van bijvoorbeeld de zorg, de pensioenen en defensie heen.

"Net als de afgelopen decennia. Ondanks de crisis is de welvaart de afgelopen twintig jaar met zo'n 20 procent gestegen, maar de inkomens van de huishoudens niet. Ze verwachten dat ze er de komende jaren wel wat bij krijgen. Het kabinet wil ook dat de mensen het echt gaan voelen, maar dat gaat niet vanzelf."

De bewindslieden willen het 'verdienvermogen van Nederland' versterken door in te zetten op een 'top-6', zoals Wiebes het noemt. "Er zijn gedurfde stappen nodig, veel groter dan we tot op heden namen. De ideeën zijn niet nieuw. We weten eigenlijk al heel lang wat we moeten doen, maar het gaat om het lef om het ook echt te doen."

Onderwijs op topniveau

Het kabinet wil het basis- en middelbaar onderwijs weer op topniveau krijgen. Daarvoor zou een volledig nieuwe leermethode ontwikkeld moeten worden om kinderen op hun eigen niveau zo goed mogelijk te stimuleren. Verder zouden mensen zich tijdens hun hele loopbaan moeten blijven ontwikkelen.

"Een leven lang leren", noemt het kabinet dat. Ook wil het de trend keren om steeds meer in deeltijd te werken. "We willen mensen niet verplichten voltijds te werken, maar we willen het wel makkelijker maken."

De andere speerpunten liggen voor de hand. "Internationale organisaties wijzen er al veel langer op dat Nederland meer moet investeren in onderzoek en ontwikkeling", zegt Wiebes. Hij wil dat in Nederland wetenschappelijk onderzoek, research en ontwikkeling in het bedrijfsleven en start-ups veel nauwer in samenspraak opereren. De economie kan ook alleen maar groeien als de infrastructuur fors wordt ontwikkeld.

Klimaatopgave biedt kansen

Volgens het kabinet biedt de klimaatopgave ook kansen voor de Nederlandse economie. "We staan voor drie grote transities: in de landbouw, in de energiesector en in de zware industrie. Als we dat goed doen, wordt Nederland een aantrekkelijk vestigingsland voor nieuwe industrie en bedrijvigheid. Doen we het verkeerd, prijzen we ons uit de markt en veroudert onze economie."

De nieuwe visie op economisch beleid is een grote verandering ten opzichte van de nu zeer terughoudende opstelling van de overheid. Het devies nu is vooral niet in te grijpen in de markt. Volgens Wiebes moet dat anders, zoals ook al te zien is bij het klimaatbeleid.

"We onderkennen hiermee dat er veel meer regie van de overheid nodig is om ontwikkelingen in gang te zetten. We onderkennen ook dat er forse investeringen van de overheid nodig zijn." Het kabinet zegt nog niet waar dat geld vandaan moet komen. In het voorjaar wil het de plannen voor een investeringsfonds bekendmaken.