Britten kiezen nieuw parlement in 'belangrijkste verkiezingen in een generatie'

De Britten kiezen voor de derde keer in vijf jaar tijd een nieuw parlement. Om 08.00 uur Nederlandse tijd zijn de stemlokalen opengegaan, tot vanavond laat kan er worden gestemd.

Kort na 23.00 uur komen samenwerkende omroepen met een exit-poll. De eerste uitslagen worden verwacht aan het begin van de nacht. Pas aan het begin van de ochtend is de einduitslag bekend.

Er zijn geen opkomstcijfers bekend, maar kiezers in het land meldden vanochtend dat ze lang in de rij stonden om hun stem uit te brengen. Bij de vorige parlementsverkiezingen kwam de opkomst uit op 66,4 procent.

Zowel de Conservatieven als Labour spreken van de belangrijkste verkiezingen "in een generatie". Brexit was het overheersende thema in de campagne, vooral voor de Conservatieve Partij van premier Boris Johnson. Labour-leider Corbyn had het vooral over de "belabberde staat" van de nationale gezondheidszorg, die volgens hem het gevolg is van jarenlang conservatief wanbeleid.

Enorme investeringen

Beide partijen zeggen dat ze vele miljarden zullen investeren in gezondheidszorg, onderwijs, woningbouw en de politie. Labour heeft ook gepleit voor de nationalisatie van belangrijke algemene voorzieningen zoals de energievoorziening, de posterijen en de spoorwegen. Hij is ook voorstanders van verkorting van de werkweek.

Verschillende Britse politici gingen vanochtend onder grote belangstelling meteen naar de stembus.

De Conservatieven liggen voor in de peilingen, maar dat wil niet zeggen dat ze afstevenen op een absolute meerderheid. Die heeft Johnson waarschijnlijk nodig om begin volgend jaar uit de Europese Unie te kunnen stappen en de onderhandelingen te beginnen over een handelsakkoord met de EU.

Corbyn wil, als hij de verkiezingen wint, binnen drie maanden een nieuw, 'zachter' brexit-akkoord sluiten met de EU en dat vervolgens aan de kiezers voorleggen in een nieuw referendum.

Hung parliament

Als geen van de partijen een meerderheid behaalt, is er sprake van een 'hung parliament'. De Conservatieven of Labour hebben dan de steun van ten minste één andere kleine partij nodig om te kunnen regeren.

De Schotse Nationale Partij SNP heeft daarvoor al eisen op tafel gelegd. Zo wil de SNP een nieuwe regering alleen steunen als er een nieuw referendum komt over onafhankelijkheid van Schotland. Ook eist de SNP een nieuw referendum over het lidmaatschap van de Europese Unie.

De Liberaal Democraten zijn uitgesproken pro-Europa en zijn hoe dan ook tegen brexit. Ook deze partij kan alleen een rol spelen als de Conservatieven of Labour te weinig stemmen halen om alleen te kunnen regeren.

#dogsatthepollingstations

Op sociale media is de hashtag #dogsatpollingstations trending. Het is in het Verenigd Koninkrijk traditie om foto's van honden bij de stemlokalen te delen. Omdat de verkiezingen voor het eerst sinds 1923 in december worden gehouden, hebben veel baasjes hun huisdier warm en feestelijk aangekleed. Ook duikt hier en daar de Kerstman op.

De Britse pers is vandaag aan strenge regels gebonden. Zo is het wettelijk verboden om te melden wat mensen hebben gestemd, om te voorkomen dat het stemgedrag van andere kiezers wordt beïnvloed. Verder mogen kiezers in de stemlokalen geen opnames maken en die aan de pers geven. Voor de deur filmen of fotograferen mag wel.

Volgens sommigen heeft Laura Kuenssberg, politiek verslaggever van de BBC, mogelijk de verkiezingswet overtreden. Ze had gisteren gemeld dat het beeld grimmig is voor Labour, als je afgaat op de stemmen die per post zijn uitgebracht. Die stemmen zijn al binnen maar nog niet geteld. Bronnen in de partijen die de stembiljetten hebben gesorteerd, zeiden tegen Kuenssberg dat Labour er slecht voor staat. In een reactie spreekt de BBC tegen dat de politiek verslaggever de wet heeft overtreden.

Een groot deel van de Britse pers kiest vandaag duidelijk partij. Tabloid The Sun kiest voor Boris Johnson met als kop 'Save brexit, save Britain'. De linkse tegenhanger Daily Mirror neemt het op voor Jeremy Corbyn met de kop 'For them, vote Labour'. Daarbij staan fotootjes van mensen die werken in de gezondheidszorg, het onderwijs en bij de politie, en van daklozen en kinderen die opgroeien in armoede.