Minder aanslagen in Europa, NCTV verlaagt dreigingsniveau

Het dreigingsniveau in Nederland gaat voor het eerst in jaren omlaag. Het niveau wordt aangepast omdat de afgelopen jaren het aantal aanslagen in Europa flink is afgenomen, concludeert de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) in het nieuwste Dreigingsbeeld Terrorisme.

De NCTV heeft het dreigingsniveau verlaagd van niveau vier naar drie, op de schaal van vijf. De kans op een terroristische aanslag is daarmee niet langer 'reeël', maar 'voorstelbaar'. Alleen in de eerste uren na de tramaanslag in Utrecht in maart werd even opgeschaald naar het hoogste niveau.

Dat het dreigingsniveau is verlaagd, betekent niet automatisch dat je kan zeggen dat het veiliger is geworden, zegt de NCTV:

In Nederland hebben jihadisten steeds meer last van maatregelen van de overheid, maar de grootste dreiging komt nog steeds uit die hoek, ziet de NCTV. Het gaat dan met name om aanhangers van IS.

Eind november werden in Zoetermeer twee mannen aangehouden voor het voorbereiden van een aanslag. Het is nog niet bekend wat hun doelwit was.

Voor een aanval die vanuit het buitenland is voorbereid door IS of al-Qaida zijn op dit moment geen aanwijzingen. Volgens de NCTV blijft er wel een dreiging uitgaan van IS-gangers die terugkeren naar Nederland, omdat ze meestal geen afstand hebben genomen van de ideologie van de terreurorganisatie en ervaring hebben met explosieven en extreem geweld.

Rechts-extremistische dreiging

Een aanslag uit rechts-extremistische hoek is niet ondenkbaar, ziet de NCTV. Er gaat daar vooral dreiging uit van eenlingen, omdat rechts-extremistische groepen nauwelijks zijn georganiseerd.

Op dit kaartje is te zien wat het actuele dreigingsniveau is in omliggende landen. Duitsland heeft geen systeem van dreigingsniveaus.

De NCTV analyseert in het dreigingsbeeld niet alleen de kans op een terreuraanslag. Er wordt ook gekeken naar verschillende ontwikkelingen die afgelopen tijd leidden tot polarisatie in de samenleving.

Daarbij noemt de NCTV expliciet de gewelddadige verstoring van de bijeenkomst van Kick Out Zwarte Piet, begin vorige maand in Den Haag. Daarover schrijft de NCTV: "Het geweld is een duidelijke illustratie van de haat die de tegenstanders van het 'traditionele' Sinterklaasfeest bij een groepje voornamelijk blanke Nederlanders oproept."

De NCTV denkt dat de Zwarte Piet-discussie voorlopig niet afneemt, omdat de activisten tegen Zwarte Piet hebben aangekondigd de komende jaren door te gaan met hun protesten.

Boeren en bouwers

De blokkades van Extinction Rebellion in Amsterdam zijn volgens de NCTV een voorbeeld van activisten die zich uitspreken tegen geweld, maar wel bereid zijn de openbare orde te verstoren en de wet te overtreden.

Bij de grootschalige demonstraties van boeren en bouwers ziet de NCTV dat extremistische groepen proberen om zich daarbij aan te sluiten, zonder veel succes.