'Omgekeerde bewijslast ook buiten Groningen'

De zogenoemde omgekeerde bewijslast moet niet alleen voor gebouwen op het Groningse gasveld gelden, maar ook elders in het land op plaatsen waar meerdere ondergrondse activiteiten tegelijk zijn. Dat zei topman Theodor Kockelkoren van het Staatstoezicht op de Mijnen in een talkshow in Amsterdam, voorafgaand aan de opvoering van het toneelstuk GAS.

De problemen met de gaswinning in Groningen hebben ertoe geleid dat er nu voor het hele land een schadeprotocol komt. Maar anders dan in Groningen moeten gedupeerden zelf aantonen dat de schade die ze hebben het gevolg is van mijnbouwactiviteiten. Voor Groningen geldt die verplichting niet: schade aan een pand in het gaswinningsgebied is per definitie veroorzaakt door de gaswinning.

Zoutwinning

Het gaswinningsbedrijf NAM moet met bewijzen komen als zij denkt dat het anders zit. Die omgekeerde bewijslast gaat niet buiten Groningen gelden, zo heeft minister Wiebes besloten. Maar ook voor burgers daar is het ingewikkeld om aan te tonen dat hun schade komt door activiteiten van bedrijven in de ondergrond.

Of het nu om gaswinning in kleinere gasvelden gaat, om zoutwinning of geothermie: in theorie kunnen al deze activiteiten leiden tot schade aan huizen die erboven staan. Zeker als er meerdere dingen tegelijk gebeuren in de ondergrond, is het voor burgers praktisch onmogelijk om te bewijzen waardoor de schade is ontstaan.

"Er zijn plaatsen in Nederland waar èn gaswinning plaatsvindt èn zout wordt gewonnen", zei Kockelkoren. "Op een moment dat dit soort activiteiten tegelijk plaatsvinden is het voor een burger ondoenlijk om aan te tonen of de eventuele schade aan zijn woning is veroorzaakt door of de gaswinning of de zoutwinning. Daar kun je burgers niet mee belasten." Daarom vindt Kockelkoren dus dat er in dit soort gevallen ook sprake zou moeten zijn van omgekeerde bewijslast.

Bekijk hier het verhaal van René en Tonia Ruitenbeek. Anders dan in Groningen moeten zij zelf aantonen dat hun schade het gevolg is van mijnbouw in Limburg:

Deze week heeft ook de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) op de jaarvergadering een motie over omgekeerde bewijslast aangenomen. Die werd ingediend op initiatief van de gemeente Woerden.

Bevingen bij kleinere gasvelden buiten Groningen kunnen ook tot schade aan huizen leiden. Volgens de motie hebben dit soort bevingen soms ook honderden schadegevallen veroorzaakt.

Verder vindt de VNG het belangrijk dat er geen rechtsongelijkheid gaat ontstaan tussen inwoners van Groningen en de rest van het land. Daarom bepleit ook de VNG een equivalent van de omkering van de bewijslast bij mijnbouwactiviteiten op land, ook buiten Groningen.