Rappers tegen Zwarte Piet: 'Jammer dat het vooral weer de zwarte artiesten zijn'

• Iris de Graaf

  redacteur Buitenland

The Game, Waka Flocka en Trey Songz: grote Amerikaanse artiesten spraken zich deze week uit tegen Zwarte Piet. Dit deden ze na een online actie van een groep Nederlandse vrouwen, die berichten over Zwarte Piet naar internationale zangers, acteurs en andere persoonlijkheden stuurden.

"Het idee was om internationale beroemdheden te spammen. Via een Facebook groep met meer dan 30.000 meiden besloten we een bericht te delen, over dat mensen in Nederland hun gezicht zwart schminken, met alle artiesten die we kenden", vertelt Ramone Bendt, een van de oprichters van de online actie.

De celebrities deelden vervolgens hun verontwaardiging met hun miljoenen fans. Ook in Nederland gebruiken artiesten en influencers hun platform nu opnieuw in de discussie.

Niet de eerste keer

Zo sloten bijvoorbeeld Ronnie Flex, Frenna, Chivv en Defano Holwijn, samen goed voor zo'n twee miljoen volgers op sociale media, zich aan bij de beweging om zich uit te spreken tegen Zwarte Piet.

"Dat deden ze eerder ook al", zegt muziekdeskundige en radio-dj Vanessa Ackah. Dat ze het nu opnieuw doen, komt volgens Ackah vooral door de gewelddadige verstoring van een bijeenkomst van actiegroep Kick Out Zwarte Piet, vorige week. "Dat was echt een grote trigger."

Zo postte rapper en presentator Defano Holwijn gisteren een bericht waarin hij oproept tot stoppen met je gezicht zwart schminken. "Het geweld van vorig weekend, samen met de movement van de internationale artiesten heeft ervoor gezorgd dat ik dacht: nu moet ik ook weer iets zeggen. Dit is een goed moment."

Taboe op uitspreken

Holwijn hoopt door het uitspreken een taboe te doorbreken. Hij heeft het idee dat veel mensen niet durven te zeggen wat ze vinden, uit angst voor wat hun werk of familie daarvan vindt. Of dat nou voor of tegen Zwarte Piet is.

"Niemand zegt dat je automatisch een racist bent als je pro-Zwarte Piet bent. De discussie is voor iedereen een proces. Iedereen heeft tijd nodig om erover te lezen, om zich durven uit te spreken."

"Maar", zegt Holwijn, "je kan nu eigenlijk niet meer neutraal zijn in deze discussie". Holwijn sluit zich aan bij het statement dat Ronnie Flex maakte in deze post. Daarin schrijft hij dat als je een bekende, zwarte artiest bent die zich nu niet uitspreekt, je dan fake bent. Volgens Flex geldt hetzelfde voor witte artiesten. "Spreek je je niet uit, dan laat dat al zien waar je staat in de discussie."

Ackah vindt dat een heftige uitspraak, maar is het ermee eens dat artiesten zich niet meer níet kunnen uitspreken. "De vraag wordt nu echt: aan welke kant sta jij?"

Ligt het niet gevoelig bij platenlabels, om je zo expliciet uit te spreken in deze discussie? "Nee", zegt Ackah. "Wat dat betreft zijn ze daar bij Topnotch bijvoorbeeld vooruitstrevend in. En bij ons bij FunX ook. We zijn het stadium van discussie al lang voorbij: het kan niet meer, klaar."

Ook bij het management van Holwijn ligt het niet gevoelig. "Maar wel bij mijn volgers. Ik ben sinds mijn post zo'n 3000 volgers verloren. Maar dat hoort er bij. De groep die 'zeurt' over Zwarte Piet wordt steeds groter, omgekeerd de weerstand daartegen ook. Maar ja, dan maar zeuren."

Zwart versus wit

Toch vinden zowel Ackah als Holwijn het lastig dat het toch vooral de zwarte artiesten en influencers zijn die zich uitspreken, zowel in binnen- als buitenland. "Daardoor blijft het een zwart versus wit discussie. En dat is het niet. Ik zou het tof vinden als meer mainstream artiesten, zoals een Madonna of Coldplay, zich mengen in de discussie", aldus Ackah.

"Ook in Nederland zou ik dat meer willen zien", zegt Holwijn verder. "Want dat plaatst de discussie wel in een ander perspectief. Het gebeurt soms dat een witte artiest zich uitspreekt tegen Zwarte Piet, zoals bijvoorbeeld Thijs Boontjes. Maar meestal blijft het bij alleen een post liken en reposten. Ik denk dat het gevoel bij witte artiesten vaak nog is: 'Is dit wel mijn strijd'? Maar wie weet gebeurt dat nog, het is tenslotte nog geen 5 december."