Facebook moet van rechter nepadvertenties John de Mol weren

Facebook is verplicht om nu en in de toekomst nepadvertenties waarin mediamagnaat John de Mol bitcoins of andere cryptovaluta aanprijst te weren. Dat heeft de voorzieningenrechter van de rechtbank Amsterdam bepaald in een kort geding.

Tegelijkertijd betekent dit niet dat het platform adverteerders "voor altijd" zal moeten weren, deze eis vindt de voorzieningenrechter te verstrekkend. Volgens de rechtbank is Facebook goed in staat om de advertenties te verwijderen. Dat blijkt uit eerdere maatregelen die tegen nepreclames zijn genomen.

Hoe het sociale netwerk daarbij te werk gaat, mag het zelf weten, oordeelt de rechtbank. De verdediging had gevraagd om een filter dat advertenties tegenhoudt met de naam en/of foto van de mediamagnaat, in combinatie met bitcoin of andere cryptovaluta. De rechter zegt over dit verzoek dat het te specifiek is om uit te monden in een algemeen filter.

De zaak was eind mei door de mediamagnaat aangespannen. De Mol eiste toen dat Facebook per direct maatregelen zou nemen tegen frauduleuze bitcoinadvertenties. Toen gingen zijn naam en beeltenis in combinatie met dergelijke advertenties al maanden rond. De Mol zegt in een eerste reactie blij te zijn met de uitspraak.

'Probleem voorlopig niet weg'

Facebook gaat de uitspraak "bestuderen". In een verklaring die het concern dit weekend naar de NOS stuurde, noemde het bedrijf de bitcoinadvertenties "een internationaal en industrie-breed probleem waar we helaas voorlopig nog niet van af zijn".

De impact van de advertenties is behoorlijk groot. Dit jaar alleen al was de schade volgens de Fraudehelpdesk ruim 2,3 miljoen euro. In totaal - over de jaren 2017, 2018 en 2019 - gaat het om meer dan 3 miljoen euro.

Niet alleen De Mol heeft er last van. Het geldt ook voor mensen in de media zoals Humberto Tan, Alexander Klöpping, Jort Kelder, Eva Jinek en Marco Borsato. Twee weken geleden publiceerden elf BN'ers samen een verklaring waarin ze nog eens benadrukten dat er snel actie moet worden ondernomen.

Ook belooft het sociale netwerk begin volgende maand met een online formulier te komen voor Nederlandse gebruikers waarmee nep-advertenties gerichter kunnen worden gemeld. "We hebben geen enkel belang om deze misleidende advertenties te behouden", zegt het bedrijf.

Gegevens adverteerders

Een andere eis die De Mol op tafel legde, was dat hij "identificerende gegevens" wil hebben van de adverteerders. Tijdens de eerste zitting, begin juni, werd al duidelijk dat Facebook die met een gerechtelijk bevel zonder problemen wil geven. De rechter gaat hier vandaag in mee; deze gegevens moeten worden gedeeld.

Facebook moet binnen vijf dagen na betekening van het vonnis gevolg geven aan het weren van advertenties. Gebeurt dat niet, dan kost dat het bedrijf per dag 10.000 euro, met een maximum van 1 miljoen euro. Niet verstrekken van informatie over adverteerders kost het bedrijf maximaal 100.000 euro.

Ook het gezicht van internetondernemer Alexander Klöpping werd gebruikt in fake-advertenties. "Ik heb het al honderd keer gemeld en nog steeds staan ze er", zei hij eerder: