Hoe werd de 'kapingscode' per ongeluk verstuurd uit de cockpit?
Het was even alle hens aan dek, toen er aan het begin van de avond berichten verschenen over een mogelijke kaping op Schiphol. Na zo'n anderhalf uur bleek dat het ging om loos alarm. De maatschappij achter de betreffende vlucht, het Spaanse Air Europa, liet weten dat "een waarschuwing" werd geactiveerd "die protocollen voor ontvoeringen op de luchthaven lanceert." Hoe kan een dergelijke situatie ontstaan?
Het activeren van het noodprotocol gebeurt niet met een simpele druk op een knop. Volgens luchtvaartdeskundigen zijn er drie manieren waarop een piloot kan laten weten dat er een kaping gaande is. De meest eenvoudige manier is door de melding via de radio over te brengen naar de luchtverkeersleiding.
Als dat niet kan, kan de piloot gebruikmaken van een internationaal afgesproken noodfrequentie. Een piloot kan die selecteren en de frequentie wordt dan door de luchtverkeersleiding uitgeluisterd.
Transpondercode 7500
De derde optie lijkt het meest op een noodknop en loopt via de transponder van het vliegtuig. Met die transponder kun je vanuit de cockpit een viercijferige code sturen naar de luchtverkeersleiding, vertelt Willem Schmid van pilotenvakbond VNV:
Er is een speciale code voor een kapingssituatie: 7500. Die code toets je in op een toetsenbord dat lijkt op dat van een telefoon. Daarna druk je op versturen. Waarschijnlijk is code 7500 dus per ongeluk verstuurd. "Als je die 7500 selecteert, gaan alle toeters en bellen af bij de luchtverkeersleiding", licht luchtvaartdeskundige Joris Melkert toe.
Codes die daarop lijken zijn ook in gebruik: 7700 voor een algemene noodsituatie en 7600 om door te geven dat je geen verbinding krijgt met de verkeersleiding.
Schiphol kon vanavond niet zeggen wat de kosten zijn van een dergelijk incident. Volgens de luchthaven hebben in ieder geval tientallen vluchten vertraging opgelopen.
De marechaussee doet verder onderzoek naar het voorval. Daaruit moet ook blijken hoe het heeft kunnen gebeuren dat de noodmelding werd verstuurd.