Waarom zou je beleggen in het grootste oliebedrijf ter wereld?

• Thom Opheikens

  redacteur Economie

Met de langverwachte beursgang van Saudi Aramco later dit jaar, komt een enorme speler de aandelenmarkten op. Aramco boekte in 2018 een nettowinst van bijna 100 miljard euro en hoopt nu op een totale beurswaarde van 2000 miljard dollar. Ter vergelijking: dat is tien keer zo veel als Shell. En bijna net zoveel als Apple en Microsoft samen.

De Saudische overheid begint met het verkopen van een paar procent van de aandelen, zo werd vanochtend aangekondigd. Daarmee haalt de tot nog toe enige aandeelhouder al tientallen miljarden op. Geld dat nodig is voor investeringen in een toekomst waarin het land minder afhankelijk is van de olieproductie.

Of de waardering van 2000 miljard gehaald wordt, hangt af van wat beleggers bij de beursgang bereid zijn te betalen. Saudi Aramco doet er in ieder geval alles aan om nieuwe aandeelhouders te lokken. Naar verluidt zou het 75 miljard dollar per jaar aan dividend willen uitkeren. Ook dat is een record.

De beoogde beurswaarde van Saudi Aramco ten opzichte van de grootste bedrijven nu:

Het zijn indrukwekkende cijfers, maar is Saudi Aramco ook een goede belegging? En hoe zit het met andere mogelijke bezwaren zoals mensenrechten in Saudi-Arabië en klimaatverandering waar oliebedrijven aan bijdragen?

Wat betreft het aantal opgepompte vaten olie is Saudi Aramco wereldwijd met 10 procent marktaandeel ruimschoots de grootste. Maatregelen die het bedrijf neemt om de uitstoot van broeikasgassen tegen te gaan, zijn daarentegen beperkt.

Zo plaatste het bedrijf in 2017 de eerste windmolen in Saudi Arabië. Naar eigen zeggen staat het vermogen gelijk aan dat van 18.000 vaten olie per jaar. Als de olieproductie op volle toeren draait, verkoopt Saudi Aramco zo'n 12 miljoen vaten per dag. Dat is ruim 243.000 keer zoveel.

In het komende decennium wil Saudi Aramco wel groter inzetten op windmolens in het Midden-Oosten, maar al met al valt het bedrijf dus zeker niet op door pro-actief klimaatbeleid. "Je hoort er heel weinig van", zegt Mark van Baal, oprichter van Follow This. Dat is een organisatie die door aandelen van oliebedrijven te kopen, invloed op hun beleid probeert te krijgen.

Na jarenlang vooral Shell achter de broek gezeten te hebben, richt Follow This zich nu ook op andere grote oliebedrijven. Deelname aan een aandeelhoudersvergadering van Saudi Aramco staat alleen nog niet op de agenda. "Ik krijg regelmatig vragen over waarom de focus op Shell ligt, want Saudi Aramco is tenslotte veel groter", zegt Van Baal. "Ik ga graag naar de aandeelhoudersvergadering van Shell. Afreizen naar Saudi Arabië om hetzelfde te doen durf ik niet", vervolgt hij.

Mensenrechten

Saudi-Arabië krijgt regelmatig felle kritiek op zijn mensenrechtenbeleid. Iets meer dan een jaar geleden verdween de Saudische journalist Jamal Khashoggi. Hij uitte regelmatig kritiek op de regering en werd op het Saudische consulaat in Istanbul vermoord en in stukken gesneden.

Die verdwijning laat volgens Evert Hassink van de Eerlijke Bank- en Verzekeringswijzer zien wat voor regime Saudi-Arabië heeft. Een regime dat ook slachtoffers maakt in Jemen. "Het geld dat deze beursgang oplevert gaat ofwel in olie, ofwel in de Saudische staatskas", zegt Hassink. Waarmee die oorlog in Jemen volgens hem gefinancierd wordt.

"Dit is echt het grootste oliebedrijf ter wereld", benadrukt hij. "We gaan ervan uit dat Nederlandse financiële instellingen hiervan wegblijven, want als je als bank of belegger denkt dat je nu nog een genuanceerd verhaal kan houden, dan heb je echt iets gemist."

Zoveel olie pompt Saudi Aramco op ten opzichte van andere bekende oliebedrijven:

Is een aandeel in Saudi Aramco financieel gezien een goede belegging? Dat hangt allereerst af van de olieprijs. Als die stijgt, dan stijgt de winst van Saudi Aramco. De koers van het aandeel en waarschijnlijk ook het dividend zullen dan volgen.

Maar wat betreft dat dividend is het volgens analist Corné van Zeijl van vermogensbeheerder Actiam verstandig om verder te kijken dan alleen die 75 miljard dollar per jaar die wordt verwacht. "Dat is leuk, maar je moet ook naar de totale waarde van het bedrijf kijken." Als je dat doet bij Saudi Aramco en bij Shell, dan zijn beleggers bij Shell beter af.

Shell betaalt namelijk een kleine 6,5 procent van de bedrijfswaarde uit aan dividend, het zogenaamde dividendrendement. Als Saudi Aramco straks 2000 miljard dollar waard is, staat die 75 miljard slechts voor 3,75 procent.

Van Zeijl verwacht desondanks drukte nu Saudi Aramco naar de beurs komt. "Wat ze slim doen is maar een paar procent van de aandelen naar de markt brengen. Dan is het aanbod al snel lager dan de vraag. En dat drijft de prijs op."