Bouwprotest: 'Mensen werken 40 jaar bij ons, die wil je niet ontslaan'
Bouwondernemers, grondverzetters, baggeraars en hoveniers demonstreren in Den Haag tegen de PFAS-norm en het stikstofbeleid. Duizenden projecten liggen stil en demonstranten willen dat het kabinet maatregelen neemt. Wat is het effect van het huidige beleid op hun dagelijkse werk? We vroegen het aan deze vier demonstranten.
"De PFAS-norm is nu te streng om mijn werk te kunnen doen", zegt Wesley Teunissen uit Maasbracht. Hij werkt bij een groot bouwbedrijf, maar "er mag geen schep meer in de grond".
Hij maakt zich vooral veel zorgen over de toekomst. "Ik werk gelukkig bij een groot bedrijf, maar het is nu al een stuk rustiger dan vorig jaar om deze tijd. Ik werkte toen het licht uit mijn ogen. Dat is nu wel anders en dat komt allemaal door de nieuwe norm."
Die moet volgens Teunissen daarom worden aangepast, en wel snel. Dat de PFAS-norm waarschijnlijk in december wordt versoepeld is volgens hem te laat. "Twee maanden wachten redden we niet, dan ligt het werk al plat."
Teunissen is door de situatie naar eigen zeggen "klaar met de politiek". "Wij willen gewoon zekerheid, maar de toekomst is nu heel onzeker. Ik sta hier vandaag om een tegengeluid te laten horen, maar ik denk dat de mensen in Den Haag zich er niks van aantrekken. Het protest gaat nu nog vreedzaam, maar als er niet wordt geluisterd zal dat extremer worden."
Onzekerheid en angst voor de toekomst is ook wat Anouk van der Donk parten speelt. Zij is de derde generatie die werkt in haar familie-transportbedrijf. Van der Donk zit op kantoor en rijdt in een vrachtwagen.
"Er is veel minder werk en dat komt omdat van de een op de andere dag is besloten dat de PFAS-norm moest worden aangepast", legt ze uit. "Terwijl dat stofje er altijd al was. Ik vind dat er gekke dingen gebeuren."
De stikstofcrisis en PFAS-norm zijn volgens Van der Donk het gesprek van de dag op het werk. "Her en der merk ik bij mensen wel wat spanningen, maar het is vooral de angst voor de toekomst waarom ik hier vandaag ben."
Ze wil haar familiebedrijf namelijk graag voortzetten. "Ons bedrijf bestaat al decennialang en sommige personeelsleden werken al veertig jaar bij ons. Je wil die mensen niet ontslaan."
Toch gaat het protest voor haar verder dan alleen werkgelegenheid. "Deze mensen willen echt bouwen. Het gaat ons niet alleen om de centen: wij willen gewoon iets van het land maken en dat kan nu niet."
"Het zijn onzekere tijden, ik mis hierdoor inkomen", zegt Perrie Veihust. Sinds een week zit hij als zelfstandig grond-, weg,- en waterbouwwerker thuis. "Ik bel iedereen af voor opdrachten maar die zijn er niet: dat komt door de stikstofregels en de PFAS-norm, die moeten van tafel."
Hij vindt de situatie frustrerend en overtrokken. "PFAS zit ook in de koekenpan, het zit overal. Het zit al jarenlang in de grond en nu opeens krijgen boeren en bouwers de schuld en moeten zij hun werk stilleggen. Ik heb geen personeel waarvoor ik moet zorgen, dat is het enige lichtpuntje."
Door de politieke belofte dat de PFAS-norm wordt versoepeld en er een noodplan komt, is de bouwer dan ook niet gerustgesteld. "Dat is slechts een pleister op een bloedende wond."
Als jochie van tien jaar oud liep Robert Jan van der Schee uit Bierden al met een schep in zijn hand achter zijn vader aan. Als zzp'er in de grondverwerking ziet hij het aanbod van werk sinds de PFAS-problematiek teruglopen. In zijn omgeving is al een bouwbedrijf failliet gegaan door de stikstofcrisis, maar hij denkt dat over een paar maanden "het hek helemaal van de dam is".
Het grondverwerken zit in de familie, ook veel vrienden van hem zitten in de branche. Samen met hen pakte Van der Schee vanochtend vroeg de trein naar Den Haag.
"Ik heb nog nooit geprotesteerd, maar ik heb het gevoel dat Nederland in een crisis terechtkomt van ongekende omvang als ik nu niet van me laat horen. Als wij ons werk niet kunnen doen, raakt dat iedereen in het land."
Om vandaag te kunnen protesteren heeft hij een dag vrij genomen. "Deze dag kost mij geld, mijn machines staan stil. Ik doe het echt niet voor de lol, maar het is nodig."
Hij vindt het belangrijk dat er iets tegen PFAS wordt gedaan, "maar ik denk dan: politici, kom met duidelijke en werkbare regels. En niet van de ene op de andere dag opeens zo'n norm. Dat noem ik eendagspolitiek, en dat getuigt niet van een visie."
Waarom is PFAS zo'n probleem voor bouwers? NOS op 3 legt het uit:
