Zorgen om wildplukkers die zelf geplukte paddenstoelen eten
Op een typisch herfsttafereel mag een paddenstoel niet ontbreken. De Nederlandse bossen staan er vol mee doordat het de afgelopen weken regenachtig was. Een mooi gezicht met een lelijk gevolg: ziekenhuizen behandelden meer mensen die zelf geplukte giftige paddenstoelen hadden gegeten.
Het overkwam dit jaar tot nu toe 28 mensen, zo blijkt uit cijfers van het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC) van het UMC Utrecht. Zij werden ziek nadat ze vergiftigd waren door het eten van zelf geplukte paddenstoelen. In heel 2018 waren er elf meldingen.
Het NVIC waarschuwde vorige maand nog om maar helemaal geen zelf geplukte paddenstoelen op te eten. Toen stond de teller nog op negen vergiftigingen.
In Nederland komen enkele zeer giftige paddenstoelensoorten voor, zoals de groene knolamaniet die kan leiden tot fataal leverfalen. Het is maar één van de 4000 tot 6000 soorten die in Nederland groeien.
De vliegenzwam (rood met witte stippen) is een van de bekendste soorten. "Ik ben al veertig jaar met paddenstoelen bezig en ik heb nog nooit zoveel vliegenzwammen gezien als dit jaar", zegt boswachter Evert Thomas tegen het NOS Jeugdjournaal. De vliegenzwam is ook giftig, maar minder dan de knolamaniet.
Het NVIC noemt het opvallend dat een groot deel van de patiënten niet Nederlands is. Zij weten misschien niet genoeg over de soorten die in Nederland groeien, denkt het centrum. Waar de patiënten precies vandaan komen, zegt het NVIC niet. Maar het is bekend dat boswachters en handhavers in de herfst vaak Oost-Europeanen in de bossen aantreffen die aan het wildplukken zijn.
"In Polen is paddenstoelen plukken een nationale sport", vertelt Malgorzata Bos-Karczewska, hoofdredacteur van de website Polonia.nl. Onlangs schreef ze een artikel voor Polen in Nederland over de regels die hier gelden voor het plukken van paddenstoelen.
"Het zit Polen in hun dna. In mijn jeugd gingen we ook in september elk weekend een willekeurig bos in om te plukken. En dan thuis schoonmaken, bakken of in azijn bewaren voor kerst. Dan loop je met je ouders en die vertellen welke je wel en niet kunt eten. Dat is kennis die ze onderling doorgeven. Zelf ging ik met een paddenstoelenatlas op pad, met foto's en toelichting."
Spelregels
Bij jonge Poolse migranten die naar Nederland komen, begint het in september volgens Bos-Karczewska te kriebelen. "Dat moet hier ook gebeuren, want dat zijn ze gewend. Uit de bossen mag je niets meenemen, dat heb ik uitgelegd in mijn artikel. Hoe zit het met de spelregels hier? Dat begrijpen veel Polen niet, want in Polen is het bos van niemand."
Eenmaal in de Nederlandse bossen is de lol er volgens Bos-Karczewska snel weer vanaf. "In Polen hoor je iedereen erover praten, dan krijg je zelf ook zin. Maar hier zijn de bossen ver weg en zeer klein. Je mag niet van de paden afwijken, dat is minder leuk dan in Polen."
Instanties als Staatsbosbeheer en veel boswachters raden het mensen af om paddenstoelen te plukken in het wild. Zij zien al jaren een toename van mensen die de natuur intrekken op zoek naar voedsel. Wildplukken is in principe verboden, maar in sommige natuurgebieden mag het als de 'oogst' voor eigen gebruik is.
