Het uitblijven van een oplossing voor de stikstofcrisis is niet alleen slecht nieuws voor bouwbedrijven, waar tal van projecten stilliggen en volgens de bouwers 27.000 banen op het spel staan. In het kielzog van de bouw zitten namelijk nog veel meer bedrijven in onzekerheid, de toeleveranciers die afhankelijk zijn van bouwprojecten.
Bij een stikstofmeldpunt van werkgeversorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland meldden zich de afgelopen periode circa 200 bedrijven. Het gaat dan om bouwers, maar ook om bijvoorbeeld ingenieursbureaus, onderaannemers en binnenvaartschippers.
"Begin van het jaar was het zo druk dat we ons afvroegen af hoe we het allemaal voor elkaar moesten krijgen", vertelt Kees Broere, een binnenvaartschipper die zand vervoert. Dat is een belangrijke grondstof voor de bouw. In de zomer is het volgens Broere vervolgens helemaal omgeslagen.
De zorgen over de stikstofcrisis leven veel breder dan alleen bij bouwbedrijven:
Dat er voor de zomer een poos veel werk was, scheelt nu een hoop. Er was tijd om buffers op te bouwen. "Maar dit moet niet te lang duren", zegt de schipper. Iets anders dan zand vervoeren is geen optie. Broere heeft een schip dat alleen voor het varen met zand geschikt is. Dat geldt voor veel meer binnenvaartschippers.
De problemen zijn groter bij een binnenvaartonderneming, die niet bij naam genoemd wil worden uit angst opdrachtgevers voor het hoofd te stoten. Het gaat om een jong bedrijf dat begin dit jaar geld leende om een schip te kopen. Een financiële buffer is er niet en er wordt nu te weinig gevaren om die lening te kunnen dragen. "Het bestaan van meerdere gezinnen staat op het spel. Onze frustratie is enorm", zegt een van de betrokken schippers.
Ook transportsector geraakt
Ook transporteurs hebben flink last, zegt een woordvoerder van Transport en Logistiek Nederland. "Ongeveer 30 procent van alle transport in Nederland heeft te maken met de bouw."
Dan gaat het vooral om het afleveren van bouwmaterialen. Daarbij worden deze vervoerders bij het uit- of afstellen van infrastructuurprojecten zoals een wegverbreding dubbel geraakt. "Eerst omdat de bouw of verbreding van de weg niet doorgaat. En het feit dat die weg niet verbreed wordt, betekent vervolgens dat vervoerders ook nog meer in de file staan", zegt de woordvoerder.
De werkgevers willen binnen een maand op z'n minst een tijdelijke oplossing van het kabinet. Gehoopt wordt op invoering van een zogenaamde drempelwaarde voor de stikstofuitstoot. Volgens VNO-NCW kunnen daarmee projecten die geen of nauwelijks stikstof uitstoten, snel weer worden opgestart. Tenminste, als de stikstofuitstoot onder die drempelwaarde ligt.
