Coalitie: verplichte integriteitstoets voor wethouders

Coalitiepartijen CDA en ChristenUnie willen dat er een verplicht integriteitsonderzoek komt voor kandidaat-wethouders. Ook moeten lokale partijen hun inkomsten verplicht openbaar maken, wil D66. Ze komen met deze voorstellen nadat twee Haagse wethouders van de lokale partij Groep de Mos worden verdacht van corruptie.

Sommige gemeenten kiezen al voor een integriteitsonderzoek bij de benoeming van wethouders, maar dat is niet in alle gemeenten zo. Den Haag koos ook niet voor zo'n onderzoek.

"Het ontbreken van integriteitsonderzoek en onvoldoende transparantie over hun inkomsten maakt ons lokaal bestuur kwetsbaar. We moeten alles doen om te voorkomen dat een situatie zoals bij het gemeentebestuur van Den Haag zich herhaalt", zegt CU-Kamerlid Van der Graaf.

Ondermijning voorkomen

Bij een integriteitsonderzoek wordt gekeken naar functies in het verleden, nevenfuncties en andere kwetsbaarheden. De verplichting van dit onderzoek moet wat CDA en CU betreft voor de volgende gemeenteraadsverkiezingen van 2022 geregeld zijn. "Zo'n onderzoek voordat iemand is benoemd kan voorkomen dat beïnvloeding ook nog eens ondermijning wordt", zegt CDA-Kamerlid Van der Molen.

D66 ondersteunt het voorstel en ook de VVD is positief. Wel wijst D66 er op dat een verplichte screening extra kosten voor de gemeenten met zich meebrengt. "Voor die financiering moeten wij als overheid zorgen", zegt Kamerlid Den Boer (D66). De D66'er dient binnenkort een plan in om lokale partijen te verplichten hun financiering openbaar te maken.

Minister Ollongren heeft wetgeving in de maak om het het aanvragen van een Verklaring Omtrent Gedrag verplicht te stellen voor kandidaat-wethouders. Ook worden er integriteitstoetsen en gedragscodes ontwikkeld voor kandidaat-bestuurders, een verplichting zit daar nog niet in.