Willem-Alexander kritisch over toenemend hindoe-nationalisme in India

Tijdens zijn staatsbezoek aan India heeft koning Willem-Alexander indirecte kritiek geuit op de hindoe-nationalistische regering in het land. De koning wenste India in een toespraak een toekomst "waarin plaats is voor alle Indiërs, ongeacht hun geloof, afkomst of sociale positie".

Dat zei hij tijdens het staatsbanket in het presidentieel paleis in New Delhi:

In India worden minderheidsgroepen als moslims onderdrukt door radicale hindoe-nationalisten. Het hindoe-nationalisme neemt toe in het land, en volgens critici speelt de regering van premier Modi daarin een grote rol door er niet actief genoeg tegen op te treden.

Ook kent het land met het kastenstelsel een sterke hiërarchische klassenindeling. Hoewel dat stelsel wettelijk verboden is, komt discriminatie op basis van kaste in de praktijk nog veel voor.

Mensenrechten

De koning leek daar in zijn speech op te zinspelen. "Als 1,3 miljard mensen op voet van gelijkheid kunnen meedoen en hun talenten in vrijheid kunnen ontplooien, dan is India onverslaanbaar", zei hij.

Willem-Alexander citeerde de Indiase onafhankelijkheidsstrijder Mahatma Gandhi: "Geen cultuur kan leven als die probeert exclusief te zijn." En hij voegde daaraan toe: "Het omgekeerde is ook waar: een inclusieve samenleving is een levenskrachtige samenleving."

Subtiel

In 2015 ging de koning in China ook bij het staatsbanket in op de mensenrechtensituatie in dat land. "Dat ging ongeveer op dezelfde manier als nu", zegt Kysia Hekster, verslaggever Koninklijk Huis van de NOS. "Subtiel, maar voor de goede verstaander wel duidelijk."

Omdat de koning namens de regering spreekt, is het altijd balanceren. "Aan de ene kant wil je het gastland niet voor het hoofd stoten en niet met de beschuldigende vinger wijzen", zegt Hekster. "Aan de andere kant moet de regering helder maken dat er zorgen bestaan over het toenemende hindoe-nationalisme. Dat heeft de koning nu in zijn tafelrede gedaan."