FIFA, UEFA, Gouden Bal, Gouden Schoen: welke verkiezingen zijn er?
Nog geen maand geleden zat Virgil van Dijk gehesen in een mooi pak naast Lionel Messi en Cristiano Ronaldo. Alle drie genomineerd door de UEFA voor beste speler van het jaar. De aanvoerder van Oranje ging er met de prijs vandoor.
Vanavond in Milaan zullen de drie opnieuw naast elkaar plaatsnemen, maar dit keer bij het verkiezingsgala van wereldvoetbalbond FIFA. En de kans is groot dat de drie in december weer zij aan zij zullen zitten, wanneer de verkiezing van de Gouden Bal op het programma staat.
Stuk voor stuk op het oog mooie onderscheidingen. Maar ziet het publiek door de bomen het bos nog wel? Hoeveel prijzen zijn er wel niet? En wat is eigenlijk de status van al die prijzen?
FIFA Wereldvoetballer van het Jaar
De prijs die vanavond uitgereikt zal worden. Zoals de naam doet vermoeden, wordt deze prijs uitgereikt door wereldvoetbalbond FIFA. Dit doet de bond sinds 1991. Lothar Matthäus was de eerste winnaar.
De bondscoaches en aanvoerders van alle nationale selecties over de hele wereld brengen hun stem uit. Eén keer ontving een Nederlander de prijs; Marco van Basten werd in 1992 als speler van AC Milan verkozen tot beste speler ter wereld.
De FIFA ging na 2009 een samenwerking aan met het Franse voetbaltijdschrift France Football, dat in de jaren 50 met de introductie van de Ballon d'Or de basis legde voor de voetbalverkiezingen. Het werd een kortstondige samenwerking. Sinds 2015 organiseert de FIFA weer haar eigen jaarlijkse verkiezing.
Vorig jaar ontving Real Madrid-speler Luka Modric de prijs.
Ballon d'Or
De oudste van de verkiezingen en letterlijk vertaald de Gouden Bal. In 1956 introduceerde het Franse voetbaltijdschrift France Football de verkiezing van de beste Europese voetballer van het jaar spelend in een Europese competitie. Stanley Matthews van Blackpool was de eerste winnaar.
Vanaf 1995 kwamen ook niet-Europese spelers uit de Europese competities in aanmerking en sinds 2007 tellen alle competities ter wereld mee. Overigens heeft nog nooit een speler uit een niet-Europese competitie de prijs gewonnen.
Tot 2006 mochten voetbaljournalisten stemmen op de in hun ogen beste speler. Later kwamen daar ook de bondscoaches en aanvoerders van de nationale selecties bij.
Zeven keer ontving een Nederlander de prestigieuze prijs. Johan Cruijff (in 1971, 1973 en 1974) en Marco van Basten (in 1988, 1989 en 1992) beiden drie keer. Ruud Gullit werd in 1987 verkozen tot de allerbeste. In 1988 was zelfs het hele podium oranje. Naast winnaar Van Basten ontvingen Gullit en Rijkaard respectievelijk de tweede en derde prijs.
Luka Modric ontving vorig jaar de Gouden Bal.
UEFA Voetballer van het jaar
Sinds 2011 heeft ook de Europese voetbalbond UEFA een eigen prijs. Het initiatief voor deze prijs kwam van voormalig UEFA-voorzitter Michel Platini.
Vanuit heel Europa mogen 53 sportjournalisten hun persoonlijke topdrie samenstellen. Uit de inzendingen wordt een shortlist van drie spelers samengesteld die de meeste punten hebben ontvangen. Tijdens de ceremonie stemmen de journalisten in de zaal nogmaals.
Sinds 2018 mogen ook de 80 coaches die met hun ploeg in de groepsfase van de Champions League of Europa League uitkwamen hun stem uitbrengen.
Van Dijk was vorige maand de eerste Nederlander die deze prijs in ontvangst mocht nemen.
Gouden Schoen
Naast de verschillende internationale prijzen zijn er ook op nationaal niveau prijzen te winnen. De vereniging van contractspelers (VVSC) reikt samen met dagblad De Telegraaf ieder jaar de Gouden Schoen uit aan de beste speler van het eredivisieseizoen.
Oud-Ajacied Matthijs de Ligt nam onlangs de prijs in ontvangst als beste speler van de jaargang 2018/2019.
De Nederlandse Gouden Schoen valt niet te verwarren met de Europese Gouden Schoen, de trofee die jaarlijks wordt overhandigd aan de Europees topscorer van het jaar. Om het helemaal ingewikkeld te maken kan een speler ook nog een Gouden Schoen winnen wanneer hij topscorer wordt van het WK voetbal.
