'Kwart van alle huurders komt niet rond'
Een kwart van alle huurders kan financieel niet rondkomen omdat hun woonlasten te hoog zijn. Dat concludeert het Nibud in twee onderzoeken waarin voor het eerst gekeken is naar de betaalbaarheid van wonen in Nederland.
Het gaat om ongeveer 800.000 huishoudens die het volgens het Nibud financieel niet redden. De conclusies zijn gebaseerd op CBS-cijfers uit 2015. Latere cijfers zijn nog niet beschikbaar.
Sociale huurwoning
De problemen spelen vooral bij mensen die in een sociale huurwoning wonen. Het gaat met name om alleenstaanden, mensen met een uitkering en huurders tussen de 25 en de 45 jaar oud.
Eén tegenvaller kan ervoor zorgen dat ze moeten bezuinigen op normale levensbehoeften. Als deze groep te maken krijgt met andere onvermijdbare uitgaven zoals zorgkosten, wordt er ook minder uitgegeven aan essentiële zaken als voeding, concludeert het Nibud.
Klem
"We hadden niet verwacht dat zo'n groot deel van de huurders in de sociale sector dusdanig hoge woonkosten heeft dat ze in feite financieel gezien klem zitten", zegt Nibud-directeur Arjan Vliegenthart. "Ze kunnen niet kopen, en kunnen ook niet naar een goedkopere woning."
800.000 huurders houden te weinig geld over voor het levensonderhoud. Maar de rapporten wijzen uit dat meer huurders het financieel moeilijk hebben. In totaal heeft 50 procent van de huurders moeite met rondkomen. Bijna 30 procent heeft volgens het Nibud een betalingsachterstand.
Ook huiseigenaren hebben soms te hoge woonlasten. Maar dat percentage ligt veel lager, op 8 procent.
Nog steeds een probleem?
Het Nibud beseft dat de cijfers stammen uit 2015, maar gaat ervan uit dat de situatie op dit moment niet rooskleuriger is. In de tussentijd zijn wel stappen gezet voor de betaalbaarheid van huurwoningen, maar die gaan volgens Vliegenthart niet ver genoeg.
Steven Kromhout van onderzoeksbureau Rigo ziet dat anders."Recentere cijfers van het PBL wijzen op een flinke verbetering", zegt hij. Na 2015 zijn corporaties passender gaan toewijzen waardoor huishoudens met een laag inkomen minder vaak in duurdere sociale huurwoningen wonen.
Ook hebben meer mensen een baan, waardoor hun inkomen is gestegen, voegt Frans Schilder van het PBL toe. Maar het probleem dat huurders een te groot deel van hun inkomen kwijt zijn aan wonen, bestaat ook volgens Kromhout nog steeds, al is niet precies duidelijk hoeveel mensen er nu mee te maken hebben.
Oplossing
Het Nibud ziet een oplossing in het verlagen van de huren. Maar Aedes, de belangenorganisatie voor woningcorporaties, zegt dat corporaties dat niet kunnen doen.
"Wij doen al enorm veel om de huur betaalbaar te houden", zegt een woordvoerder van Aedes. "Er is een ondergrens. Het is onmogelijk om nog lager te gaan." De woordvoerder wijst op de fors gestegen WOZ-waarde. "Wij hebben een enorme belastingdruk, die wordt hierdoor nog hoger. Want de verhuurheffing die corporaties voor hun woningen moeten betalen, is gekoppeld aan de WOZ-waarde."
De belangenorganisatie vindt dat er juist meer moet gebeuren om het inkomen van mensen in sociale huurwoningen te verhogen. "Zodat de lonen van deze mensen stijgen", zegt een woordvoerder. De enige manier waarop de woonkosten voor huurders kunnen dalen is volgens hem door de huurtoeslag te verhogen. "Maar daar gaat de politiek over."
