Elektrisch naar New York vliegen kun je vergeten, maar Londen is haalbaar
Met het vliegtuig op stedentrip binnen Europa zonder gebruik te maken van fossiele brandstoffen. Als het aan de VVD en D66 ligt gaat Nederland dit mogelijk maken. De partijen willen dat Nederland koploper elektrisch vliegen wordt. Maar hoe ver zijn we eigenlijk al?
Een Europese vlucht lijkt op termijn haalbaar, maar een lijndienst die 150 passagiers naar New York vervoert in een elektrisch vliegtuig? "Dat kan je de komende tijd wel vergeten", zegt luchtvaartdeskundige Joris Melkert van de TU Delft. Sterker nog, volgens hem zal die er nooit komen. Maar een vlucht naar Londen met dertig personen, is volgens Melkert wel een realistisch scenario. Alleen wanneer is nog even de vraag. "Je kunt namelijk niet zomaar accu's in een vliegtuig stoppen."
Waar ligt dat aan?
Het gewicht van vliegtuigen. "Elke gram telt in de luchtvaart, het zogenoemde 'sneeuwbaleffect'." Wie één kilo extra gewicht wil meenemen, moet er rekening mee houden dat de luchtweerstand ook verhoogt. Melkert: "Die krijg je er gratis bij". Om dat te compenseren heb je volgens hem grotere motoren nodig. Maar grotere motoren zijn weer zwaarder. En ga zo maar door. "Een tank met één kilo kerosine staat gelijk aan vijftig kilo aan accu's. Dit is het probleem waartegen we vechten", zegt Melkert. En daarom gaan de ontwikkelingen in de wereld van elektrisch vliegen zo langzaam.
Hoe snel de ontwikkelingen gaan is afhankelijk van een positieve of een meer kritische bril, stelt Meiltje de Groot, directeur van vliegveld Teuge in Gelderland. Volgens De Groot kunnen we in 2035 met een elektrisch vliegtuig twintig tot vijftig passagiers vervoeren over een afstand van 500 kilometer. Op vliegveld Teuge worden daarvoor al de eerste stappen gezet.
Recentelijk opende daar het Landelijk Kenniscentrum Elektrisch Vliegen. Studenten van de TU Delft, Hogeschool Amsterdam en Deltion College Zwolle gaan er onderzoek doen naar hoe elektrisch vliegen binnen de kleine luchtvaart uiteindelijk de 'grote luchtvaart' kan veranderen.
"De gebroeders Wright zijn ook niet meteen met een enorm vliegtuig begonnen", zegt De Groot. Er lopen wereldwijd al meerdere initiatieven. Zo bouwden Israëliërs Alice, een prototype voor een elektrisch vliegtuig dat met negen passagiers duizend kilometers moet kunnen overbruggen.
Het kenniscentrum in Teuge heeft vorige week een klein knalgroen vliegtuigje laten overkomen uit Frankrijk. "Het bijzondere is dat dit vliegtuig twee motoren heeft. De studenten verbouwen het vliegtuig zo dat één motor vliegt op conventionele brandstof en de ander op elektriciteit." Tijdens het onderzoek blijft het vliegtuig vliegen. Om dat te mogen zijn allerlei certificaten nodig. Daaraan moeten de studenten voldoen."
Als het aan Kamerleden Dijkstra (VVD) en Paternotte (D66) ligt, gaat Nederland veel meer doen om elektrisch vliegen te stimuleren en er ook mee experimenteren. Ondanks dat we in Nederland geen vliegtuigfabrikanten als Airbus en Boeing hebben, 'heeft deze kleine postzegel veel potentie als het gaat om ontwikkelingen in elektrisch vliegen', stelt ook luchtvaartdeskundige Melkert. "We hebben hier een unieke situatie voor de luchtvaart. Met de kennis die is overgebleven uit onder meer vliegtuigbouwer Fokker, een belangrijke lucht- en ruimtevaartfaculteit, en onderzoekscentra staat alles al voor ons klaar", zegt hij.
Maar wil Nederland echt leidend zijn, dan moeten we volgens Melkert nu inspringen. Hij ziet dat de 'hele wereld' op dit moment bezig is met elektrisch vliegen. Dat denkt ook De Groot. "We moeten op korte termijn geld beschikbaar stellen, zo'n 1,5 tot 2 miljoen voor twee jaar. Dat lijkt mij een hele goede deal in verhouding met politieke ambities als schonere lucht."
NOS op 3 was in 2019 bij de eerste 'stekkervlucht' in Nederland:
