Kilowatts gaan kerosine vervangen, elektrisch vliegen komt eraan

Na elektrische fietsen en elektrische auto's wordt nu ook steeds serieuzer werk gemaakt van elektrische vliegtuigen. Grote verkeersvliegtuigen op een accu laten vliegen is onhaalbaar, maar bij kleine toestellen worden al stappen gezet.

Zo houdt het Nederlands Lucht- en Ruimtevaartcentrum op 25 juni een symposium over elektrisch vliegen en moet vliegveld Teuge bij Apeldoorn het belangrijkste centrum van e-vliegen in Nederland worden. Volgend jaar wordt daar een kenniscentrum geopend.

Het zijn maar twee van de initiatieven op het gebied van verduurzaming van de kleine luchtvaart, waar ook het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat nu uitvoerig studie van maakt. Want luchtvaart moet inderdaad duurzamer worden, zegt directeur Meiltje de Groot van vliegveld Teuge. "Minder geluidsoverlast, minder uitstoot van schadelijke stoffen, minder overlast dus. Daarom moet elektrisch vliegen worden ontwikkeld en bevorderd. Maar daar is nog wel heel veel onderzoek voor nodig."

'Ergens beginnen'

En dat kan volgens haar prima op Teuge: "De kleine luchtvaart is de basis voor de grote luchtvaart. Ergens moet toch de start worden gemaakt van de verduurzaming van onze sector."

Het Gelderse vliegveld stelt een hangar beschikbaar waar studenten van de TU Delft kunnen experimenteren met elektrische toestellen. In het najaar komt een groep studenten van de Hogeschool Amsterdam naar Teuge om zich te buigen over een plan om e-vliegen economisch rendabel te maken.

Het gaat overigens alleen om de kleine luchtvaart; voor grote verkeerstoestellen is verduurzaming een heel ander verhaal. Maar toch: op de wereld vliegen honderdduizenden kleine vliegtuigjes. "En die gaan de komende decennia allemaal vervangen worden", zegt docent luchtvaarttechniek Joris Melkert van de TU Delft.

Een elektrische Boeing met 150 passagiers zal er volgens hem waarschijnlijk nooit komen. "Dat kun je wel vergeten. Puur technisch gezien is het gewoon onhaalbaar. Accu's zijn veel te zwaar en dat blijft voorlopig ook wel zo. Je kunt wel nadenken over hybride vliegen, dus een beetje elektrisch", meent Melkert.

Stiller, maar niet stil

Melkert wil nog wel een misverstand uit de weg ruimen, namelijk dat elektrische vliegtuigen net zo stil zijn als elektrische auto's of bussen. Helaas, dat zal niet gaan. "Het motorgeluid ben je wel kwijt, maar je hebt nog wel het geluid van de propeller. En een propeller is niet echt stil."

Het bedrijf Pipistrel heeft het eerste operationele elektrische toestel van Nederland op vliegveld Hilversum. "De Alpha Electro", zegt Jaap-Jan Ferwerda van Pipistrel trots. "Het is een trainingstoestel, bedoeld voor de pilotenopleiding. Ze kunnen hier een uur mee vliegen, de instructeur en de student-piloot."

Volgens Ferwerda moet volgend jaar in Europa de wetgeving klaar zijn die elektrisch vliegen mogelijk maakt. "Het is allemaal volop in beweging."

Hij verwacht binnen een paar jaar dat de omschakeling van oude, lawaaiige toestellen naar de elektrische types begint. "Dan komen er ook vierzitters. Je kunt het vergelijken met de elektrische auto's. Dat gaat ook eerst langzaam, maar op een bepaald moment komt het omslagpunt."