Met herdenking Slag om de Schelde begint viering 75 jaar vrijheid
In Terneuzen wordt vanmiddag de Slag om de Schelde herdacht, waardoor het zuidwesten van Nederland werd bevrijd. Koning Willem-Alexander is aanwezig en geeft ook het startschot voor het jubileumjaar 75 jaar vrijheid. Een reeks herdenkingen en vieringen die doorgaat tot en met oktober 2020.
Van een extra nieuwswebsite over het dagelijkse verloop van de oorlog tot nieuwe Bevrijdingsjournaals op tv: hieronder lees je wat je bij de NOS kunt verwachten in het jubileumjaar.
De viering begint vandaag met een internationale vloot van elf marineschepen die saluutschoten afvuren op de Westerschelde. Een eerbetoon aan alle aanwezige veteranen en de ongeveer 10.000 militairen en burgers die omkwamen bij het offensief.
Daarna luidt de koning op de kade van Terneuzen een belboei, waarmee in 1944 de vrije doorgang naar de haven van Antwerpen werd gemarkeerd. Die vrije doorgang was het hoofddoel van de operatie.
Het koninklijk paar ontvangt straks vertegenwoordigers van onder meer België, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, Polen, Noorwegen, Canada en de Verenigde Staten. De Slag om de Schelde was er met name een tussen de Duitse bezetters en Canadese, Britse en Poolse troepen.
In een reeks lucht-, land- en zee-aanvallen forceerden de geallieerden een cruciale doorgang naar de haven van Antwerpen. Daardoor kregen de miljoenen troepen en honderdduizenden voertuigen die geland waren in Normandië eindelijk voldoende bevoorrading. De slag betekende ook de bevrijding van zuidwest-Nederland.
De verwoesting in plaatsen als Vlissingen, Breskens en Westkapelle was enorm. Ook was opzettelijk een deel van Walcheren onder water gezet.
De slag is tot nu toe altijd regionaal herdacht. Het Nationaal Comité 4 en 5 mei wilde daar verandering in brengen en maakte er de openingsherdenking van 75 jaar vrijheid van.
De keuze voor 31 augustus is vooral praktisch: de daadwerkelijke slag op de grond begon op 2 oktober 1944. De datum van vandaag zit net op de rand van de zomervakantie. En het is een zaterdag, waardoor er gehoopt wordt op veel publiek. In het centrum van Terneuzen is er onder meer een reeks concerten en op tachtig zeecontainers is een tentoonstelling van de militaire operatie te zien. Het volledige programma vind je op deze website.
Het bevrijdingsjaar van dag tot dag
Benieuwd hoe er verslag van de oorlog zou zijn gedaan als er toen internet was geweest? Vanaf 5 september komt een speciale website van de NOS online, waarop dagelijks artikelen verschijnen over de situatie van precies 75 jaar geleden. Bijvoorbeeld over de ontbering tijdens de Hongerwinter of de stokkende geallieerde opmars.
Dit project loopt door tot het najaar van 2020. Ook het NOS Jeugdjournaal komt met een eigen website en er is een apart NOS-Instagramaccount over 75 jaar bevrijding.
Er komt ook nieuwe reeks Bevrijdingsjournaals. Herman van der Zandt presenteert het nieuws van operatie Market Garden, gebracht met de kennis van nu. Net zoals hij dat deed rondom D-day eerder dit jaar.