Boris Johnson in het Britse Lagerhuis
NOS NieuwsAangepast

Britse parlement geschorst tot kort voor brexit-deadline

De Britse regering schorst het parlement tot 14 oktober, zo'n tweeënhalve week voor de brexit-deadline. Koningin Elizabeth heeft een verzoek daartoe van de regering Johnson ingewilligd. Volgens premier Johnson is een verlenging van het geplande reces nodig omdat hij op 14 oktober de nieuwe plannen van zijn regering wil presenteren, maar de voorzitter van het Lagerhuis en de oppositie zijn woedend.

Johnson zet volgens hen het parlement buitenspel om te voorkomen dat het Lagerhuis een no-deal-brexit op 31 oktober dwarsboomt. Johnson spreekt dit tegen en zegt dat er "genoeg tijd" overblijft om over de brexit te debatteren:

Johnson: parlement krijgt genoeg tijd

Als het aan de premier ligt gaat het parlement, dat volgende week terugkeert van zomerreces, vanaf 9 september opnieuw met reces, ditmaal tot 14 oktober. Het parlement zou al tussen 13 september en 8 oktober met reces zijn vanwege partijbijeenkomsten, maar daar wil Johnson dus enkele dagen aan toevoegen. Wel werd er rekening mee gehouden dat het congres-reces zou worden afgeblazen of ingekort in verband met de aankomende brexit.

'Grondwettelijke schande'

Parlementsvoorzitter Bercow, voorheen een partijgenoot van Johnson, heeft bij de BBC geen goed woord over voor de voorgenomen schorsing. Hij spreekt van een grondwettelijke schande. "Het is overduidelijk dat deze stap alleen bedoeld is om te voorkomen dat het parlement over de brexit debatteert."

Het Conservatieve parlementslid Dominic Grieve, die tegen de brexit is, spreekt van een buitensporige maatregel die kan leiden tot een motie van wantrouwen. "Deze regering zal vallen", zegt hij.

Labourleider Jeremy Corbyn protesteerde eerder vandaag schriftelijk bij de koningin tegen de gang van zaken. Hij en de leider van de Liberaal Democraten, Jo Swinson, vroegen Elizabeth om een ontmoeting naar aanleiding van "de anti-democratische stap" van Johnson.

De koningin gaat daar niet op in. Als staatshoofd is ze politiek neutraal en staat ze boven de partijen. Ze doet wat de dienstdoende regering haar adviseert, in dit geval dus het verlengen van de schorsing van het parlement.

De Schotse premier Sturgeon (SNP) vergelijkt de stappen van Downing Street met "een dictatuur". Partijgenoten van haar zijn naar de rechter gestapt in de hoop dat die een stokje steekt voor het schorsen van het parlement.

Ook andere prominente (oud-)politici, onder wie ex-premier John Major, zeiden eerder al naar de rechter te zullen stappen als Johnson zou proberen om het parlement op te schorten om een no-deal-brexit erdoor te krijgen. Major zei vorige maand dat hij het ongehoord vindt als koningin Elizabeth wordt betrokken bij een controversieel politiek onderwerp als de brexit, omdat zij degene is die het parlement officieel moet schorsen.

Ongekende stap

Johnson heeft eerder al meerdere keren gezegd dat de brexit op 31 oktober plaatsvindt, op welke manier dan ook. Een meerderheid van het Lagerhuis wil niet dat dat gebeurt zonder een uittredingsakkoord met de EU, de zogenoemde no-deal-brexit.

"De oppositie was al weken aan het warmlopen om er alles aan te doen om de no-deal-brexit te stoppen. Door het parlement in september al een paar weken met reces te sturen, verkleint Johnson de kansen van het parlement om iets te kunnen doen", zegt correspondent Tim de Wit.

De Wit noemt het een ongekende stap om in een tijd van politieke crisis een poging te doen om het parlement buitenspel te zetten.

Pond daalt, bisschoppen bezorgd

In het reactie op het nieuws maakte de koers van het Britse pond een duikeling. De aanhoudende onzekerheid rond de brexit is schadelijk voor de Britse economie; investeerders stellen hun plannen uit en bedrijven overwegen activiteiten te verplaatsen naar andere landen in de EU.

De politieke onrust leidt ook tot zorgen in kerkelijke kringen; 25 bisschoppen van de Church of England uiten vandaag in een open brief hun zorgen over een no-deal-brexit, die vooral "de economisch zwakkeren" zou treffen. "De soevereiniteit van het parlement is geen holle frase, maar is gebouwd op instituties die gerespecteerd moeten worden", schrijven ze. "Onze democratie komt in gevaar bij arrogante minachting hiervoor."

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl