Italiaanse president accepteert ontslag premier Conte, morgen gesprekken
De Italiaanse president Mattarella heeft het ontslag van premier Conte geaccepteerd. Hij heeft Conte, die vanmiddag in het parlement aankondigde dat hij zou opstappen, gevraagd om voorlopig aan te blijven als demissionair premier.
Conte gaf vanaf juni vorig jaar leiding aan een kabinet van de rechts-populistische Lega en de anti-establishmentpartij Vijfsterrenbeweging.
Hoe het nu verder moet in Italië is onduidelijk. Morgen begint de president met verkennende gesprekken met de betrokken politici. Mogelijk wordt er later deze week meer duidelijk.
Naar de stembus
Als het aan de huidige minister van Binnenlandse Zaken ligt, Matteo Salvini, van Lega komen er nieuwe verkiezingen. Op 8 augustus zegde hij zijn vertrouwen op in de inmiddels gevallen coalitieregering. Daarmee probeerde hij nieuwe verkiezingen af te dwingen. Niet onbegrijpelijk, want de rechts-populistische Lega doet het goed in de peilingen: Salvini heeft steun van 38 procent van de kiezers.
Als het aan andere partijen ligt, komen die verkiezingen er niet. Het is namelijk goed mogelijk dat concurrent Salvini die verkiezingen gaat winnen en vervolgens premier wordt. Ook premier Conte noemde het eerder vandaag 'onverantwoord' om snel nieuwe verkiezingen uit te schrijven.
Volgens correspondent Mustafa Marghadi is de kans klein op vervroegde verkiezingen in het najaar. "Dat is te kort om een begroting te maken", vertelt hij bij Nieuws en Co op NPO Radio 1.
Zakenkabinet
President Mattarella kan ook besluiten om een tijdelijke overgangsregering aan te stellen, een zogenoemd zakenkabinet. Dat is eerder gebeurd in Italië, toen voormalig premier Silvio Berlusconi in 2011 zijn ontslag indiende.
Het zakenkabinet kan dan de periode overbruggen tot de nieuwe verkiezingen, die dan plaatsvinden in de lente.
Nieuwe coalitie
Maar er bestaat ook een mogelijkheid dat er een nieuwe meerderheid wordt gevormd in het huidige parlement. Die zal dan bestaan uit de Vijfsterrenbeweging en de Democratische Partij (sociaaldemocraten). "Die partijen zijn eigenlijk aartsvijanden, maar lijken toch wel te willen samenwerken", zegt Marghadi. "Ze hebben namelijk een gemeenschappelijk doel: voorkomen dat Salvini premier wordt."
Als er daadwerkelijk een nieuwe coalitieregering komt, is dat volgens Marghadi de "absolute nachtmerrie van Salvini". Hij komt dan met zijn partij in de oppositiebanken terecht. "En als hij zijn positie kwijt is als minister van Binnenlandse Zaken, kan hij zijn strenge immigratiebeleid niet meer voeren."
En dat is precies waar Salvini de laatste jaren zo op heeft ingezet. "Hij gebruikte zijn macht om zich te profileren wat betreft immigratie. Vooral in het zuiden van Italië is hij daardoor het afgelopen jaar populair geworden."
'Puinhoop'
Het is ook nog mogelijk dat de huidige coalitie aanblijft, ook al zijn de verhoudingen flink verziekt. "Salvini heeft daar nu geen enkele zeggenschap over, hij heeft dat niet in de hand", vertelt Marghadi. Hij acht die kans wel heel klein. "Maar in Italië kan het alle kanten op."
Als het aan de Italianen ligt, komt er in ieder geval snel duidelijkheid. "Ze snappen er niets meer van, politici hebben er zelfs naar Italiaanse maatstaven een puinhoop van gemaakt", aldus Marghadi.
Bekijk hier hoe premier Conte vanmiddag zijn ontslag aankondigde: