Voor het eerst fokker 'designerkat' berispt door NVWA

Voor het eerst heeft de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) fokkers van een 'designerkat' berispt. Het gaat om een stel uit Gelderland dat de bambino sphynx fokt, een naaktkat die kampt met gezondheidsgebreken. Het bewust fokken van dieren met lichamelijke problemen is al vijf jaar verboden, maar gebeurt nog regelmatig.

De NVWA handhaaft het verbod dan ook niet actief, maar komt alleen in actie als iemand daar om vraagt. Dierenwelzijnsorganisatie Dier&Recht verzond de afgelopen jaren meerdere verzoeken om op te treden tegen fokkerijen. Niet eerder werd een fokker daadwerkelijk op de vingers getikt.

De Bambino Sphynx is een kat zonder vacht of snorharen en met erg korte poten. De uiterlijke kenmerken maken het dier populair, maar brengen veel lichamelijke problemen met zich mee. Zo is het voor de kat moeilijk zich "natuurlijk te gedragen", zoals experts dat noemen. Ook verbrandt de huid van het dier erg snel. Het is een lucratieve handel: een kitten levert al snel 1000 euro op.

"Er is een hype om het beestje gecreëerd", denkt woordvoerder en dierenarts Frederieke Schouten van Dier&Recht. Die organisatie strijdt al jaren voor de handhaving van het verbod, dat sinds 2014 van kracht is. "Maar een huisdier is geen mode-accessoire. Als dierenarts zie ik alleen hoe gehandicapt de kat is, zo zonder snorharen. De welzijnsproblemen zijn erg groot."

Ook minister Carola Schouten van Landbouw sprak zich uit tegen de fokpraktijken. In een brief aan de Tweede Kamer schreef ze dat fokken van dieren met lichamelijke gebreken een gebrek aan respect laat zien voor de integriteit en welzijn van het dier.

Stellig rapport

Maar het ontbrak de NVWA aan wetenschappelijk bewijs om het fokken van specifieke soorten te verbieden. Daarom raadpleegde de minister de faculteit diergeneeskunde aan de Universiteit Utrecht over de kwestie. De universiteit kwam met een stellig rapport, waarin het fokken van verschillende katten- en hondenrassen werd afgekeurd.

Het rapport beschrijft gedetailleerd hoe bepaald kan worden wanneer een fokker de wet overtreedt. "Er wordt gekeken naar uiterlijke kenmerken", zegt Schouten van Dier&Recht. "Zo moet de snuit van een hond ten minste een derde van de koplengte zijn, zodat het dier goed kan ademen." Ook wordt gekeken naar de neusopening, de ademhaling en de oogleden van honden en katten.

"Het onderzoek laat zien dat veel meer rasdieren kampen met ernstige handicaps", vervolgt ze. "De elf-kat bijvoorbeeld, ook naakt en met gebogen oren. Ook kortsnuitige honden, zoals een mopshond of een Franse bulldog, halen de criteria bij lange niet. Maar het verbieden van rashonden is lastig, aangezien de dieren zo populair zijn." Toch verzond Dier&Recht ook voor deze soorten meerdere handhavingsverzoeken.

De NVWA antwoordt desgevraagd dat de dienst "zeker van plan is" om met die verzoeken aan de slag te gaan. "Voorheen was dat lastig, omdat meetbare criteria ontbraken", vertelt een woordvoerder. "Nu het rapport van de Universiteit Utrecht handvatten biedt, willen we zeker iets aan de fokpraktijken doen. Deze eerste zaak laat zien dat we ermee aan de slag gaan."

De fokker die werd berispt, Cattery van de Lootakkers uit Gendt, heeft van de NVWA een officiële waarschuwing gekregen. Als de fokker die overtreedt, levert dat een boete van 1500 euro op. De eigenares van het bedrijf geeft op haar Facebookpagina aan de dieren te zullen steriliseren. Cattery van de Lootakkers reageerde niet op vragen van de NOS.

Naast handhaving van de NVWA hoopt Dier&Recht dat de aandacht de populariteit van de rasdieren doet dalen. "Dat mensen er elkaar op straat op aanspreken. We hopen dat ze de soorten niet meer schattig vinden, maar zeggen: 'hee, wat heb jij een zielige hond of kat!' Als de vraag daalt, zal het fokken ook stoppen."