Wat gebeurt er vanaf morgen als iemand met een boerka de bus in gaat?
Kan iemand vanaf morgen nog bij een ziekenhuis naar binnen met een boerka? Welk museum laat iemand met gezichtsbedekkende kleding wel toe, welk niet? Morgen gaat de wet gedeeltelijk verbod gezichtsbedekkende kleding in, ook wel het boerkaverbod genoemd. Hoe het verbod in praktijk uitpakt, is voor veel instanties nog een raadsel. Onder meer de academische ziekenhuizen hebben aangegeven dat de handhaving een taak is van politie en justitie.
In de wet staat dat mensen met gezichtsbedekkende kleding die vanaf 1 augustus een openbare ruimte betreden, beboet kunnen worden met 150 euro. Het is onduidelijk hoeveel vrouwen in ons land een boerka of nikaab dragen. Naar schatting zijn dat er tussen de 200 en 400.
Gedeeltelijk verbod
Het verbod werd dertien jaar geleden op de agenda gezet door Geert Wilders. Die wilde een totaalverbod omdat de boerka volgens hem de integratie van vrouwen in de weg staat. Dat totaalverbod komt er nu niet; het gaat om een gedeeltelijk verbod.
Maar wat betekent dat in praktijk? Een bewoner van een privé-instelling mag wel in boerka, een bezoeker die door de ingang naar binnen gaat niet? En hoe gaat het in het openbaar vervoer? Vervoerders zitten met veel vragen en vrezen escalatie. Personeel in tram en bus bijvoorbeeld is niet bevoegd om te handhaven. De conducteur mag tegen iemand die in boerka het voertuig betreedt, zeggen: "U mag er niet in". Maar beboeten of wegsturen moet hij of zij aan de politie laten.
Om die te laten optreden moet het voertuig worden stilgezet, maar dat willen de vervoerders niet aangezien de dienstregeling dan in de war loopt en reizigers te laat op hun bestemming komen. In overleg met het ministerie heeft de politie aangegeven het niet voor zich te zien om "achter een rijdende tram aan te gaan rijden waar een overtreder op de wet gezichtsbedekkende kleding inzit".
Niet met boerka aangifte doen
De politie zit in zijn maag met boerkadraagsters die door het verbod geen aangifte meer kunnen doen op het bureau. De politie zal die vrouwen een alternatief bieden door ze naar een plek op het bureau te brengen, waar ze in het bijzijn van een vrouwelijke medewerker hun boerka of nikab kunnen afdoen. Dat gebeurt her en der nu al.
Maar volgens minister Ollongren gaat die vlieger vanaf morgen niet meer op. Wie met een boerka het politiebureau betreedt, is in overtreding en riskeert een boete. Van huis uit aangifte doen, telefonisch of via de computer, blijft wel mogelijk.
De academische ziekenhuizen gaan nog een stapje verder: niet alleen zien ze het niet zitten, ze gaan het niet uitvoeren. Volgens de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra moeten ziekenhuizen "niet met deze taak belast worden, maar is het aan politie en justitie". Gevreesd wordt dat mensen zorg gaan mijden als zij geen boerka of nikab mogen dragen in een ziekenhuis.
Feministen zijn verdeeld over de vraag of het boerkaverbod bevrijdend of juist beperkend is voor vrouwen. Ook in Nederland, zoals je kunt zien in de special hieronder van Nieuwsuur:
Minister Ollongren van Binnenlandse Zaken laat weten dat ze ook na 1 augustus in gesprek blijft met alle sectoren over de uitvoering van de wet en de vragen die de wet in de praktijk oproept. "Bij een nieuwe wet is het gebruikelijk dat er veel vragen zijn", zegt haar woordvoerder.
In het openbaar vervoer kan bij escalatie de hulp van de politie worden ingeroepen en is afgesproken dat de politie zo snel mogelijk in actie komt. En het ministerie van Volksgezondheid is gevraagd om met de ziekenhuizen te praten over hun plan om de wet niet te handhaven. Er moet een "eenduidige aanpak" komen, zegt het ministerie.
Over drie jaar wordt de boerka-wet geëvalueerd. Dat is sneller dan normaal, want een gebruikelijke evaluatie is pas na 5 jaar.
Boete betalen
Eerder zei de lokale partij NIDA, die met twee zetels in de Rotterdamse gemeenteraad zit, dat ze de boetes wil gaan betalen. Volgens de partij is de vrijheid van godsdienst in het geding. De partij noemt de wet vooral symboolpolitiek, maar zegt dat de wet wel tot stigmatisering en isolatie leidt.
Binnenlandse zaken zegt geen invloed te hebben op het initiatief om de boetes te gaan betalen, omdat het "een lokale partij betreft". Het ministerie zal "de gang van zaken volgen". Dus zo heel belangrijk lijkt het ministerie de zaak niet te vinden.
