Hoorzitting voormalig speciaal aanklager Mueller in vijandige sfeer

Het openbare optreden van de voormalige speciale aanklager Robert Mueller voor de justitiecommissie van het Amerikaanse Congres heeft zoals verwacht geen nieuwe informatie opgeleverd.

Wel werd de meer dan drie uur durende hoorzitting een politiek spektakel, dat opnieuw de diepe verdeeldheid tussen Democraten en Republikeinen over het optreden van president Trump blootlegde.

Mueller oogde vermoeid en leek zich ongemakkelijk te voelen bij de vaak agressief gestelde vragen. Hij beperkte zich geregeld tot zeer korte antwoorden, leek te aarzelen en vroeg geregeld een vraag te herhalen.

Geregeld stelden Congresleden geen vragen, maar hielden ze betogen, waar Mueller alleen maar bij kon zwijgen. Zo zei de Republikein Mike Johnson dat miljoenen Amerikanen zich zorgen maakten over de "vooringenomenheid" van Muellers onderzoeksteam, waar geen Republikeinen in zouden hebben gezeten. Het team van Mueller, zelf een Republikein, zou hebben bestaan uit 'Trump-haters'

Vijandige sfeer

Trump droeg bij aan de vijandige sfeer door al voor de hoorzitting in een lange reeks tweets de geloofwaardigheid van Mueller in twijfel te trekken. Hij sprak onder meer, niet voor het eerst, van een heksenjacht van de Democraten, die "illegaal een misdaad fabriceren, om een zeer onschuldige president te beschuldigen".

Ook twitterde hij dat Mueller vergeefs solliciteerde naar de post van FBI-directeur voordat hij tot speciaal aanklager benoemd werd. Desgevraagd sprak Mueller dat in de hoorzitting tegen. Hij zei dat hij met Trump over de FBI-functie sprak, maar niet omdat hij naar de baan solliciteerde.

Tijdens de hoorzitting twitterde Trump nog dat de bijeenkomst een ramp was voor de Democraten en voor de reputatie van Mueller.

Niet vrij

Zoals Mueller had aangekondigd, zei hij niets wat niet al in zijn 488 pagina's dikke rapport staat over Russische beïnvloeding van de presidentsverkiezingen en de banden tussen het campagneteam van Donald Trump en Rusland.

Hij zei dat hij slechts beperkt vrij was te spreken omdat hij lopende onderzoeken niet wil hinderen en omdat het ministerie van Justitie hem beperkingen heeft opgelegd. "Ik zal daarom niet in staat zijn te antwoorden op sommige vragen die van publiek belang zijn."

Geen vrijspraak

Hij herhaalde dat Rusland zich systematisch heeft bemoeid met de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2016, maar dat er onvoldoende bewijs is van een criminele samenzwering tussen het campagneteam van Donald Trump met de Russen. Hij benadrukte echter dat zijn rapport niet gelezen kan worden als een vrijspraak voor Trump, zoals Trump en zijn entourage beweerden direct nadat de geautoriseerde samenvatting was gepubliceerd.

Ook zei Mueller nog eens dat zijn team onderzoek heeft gedaan naar leugens en belemmering van het onderzoek door Trump en zijn medestanders. In het rapport staan tien gevallen waarbij Trump mogelijk het onderzoek hinderde. Toch besloot het team van Mueller "niet vast te stellen of de president een misdaad heeft begaan. Dat was ons besluit toen en dat blijft ons besluit nu".

Mueller zei dat dit in lijn was met het beleid van het ministerie van Justitie om een president niet te vervolgen. Hij sloot niet uit dat dezelfde bevindingen na het presidentschap van Trump alsnog tot strafrechtelijke vervolging kunnen leiden.

'Mueller moet vertrekken'

Mueller bevestigde dat Trump heeft geprobeerd hem weg te krijgen als speciaal aanklager. Hij zei in antwoord op een vraag van de Democraat Hakeem Jeffries dat Trump had gezegd: "Mueller moet vertrekken".

Jeffries zei dat Trump daarmee met criminele bedoelingen obstructie pleegde in een strafrechtelijk onderzoek. Mueller antwoordde daarop: "Ik onderschrijf niet per se de manier waarop u dat uitlegt."

Impeachment

Ook de vraag naar een impeachment (afzettingsprocedure) kwam aan de orde. De Republican Mike Johnson hield Mueller voor dat zijn rapport impeachment niet aanbeveelt. Mueller zei daarop dat hij niets over aanbevelingen ging zeggen.

Ook de Democraat Veronica Escobar bracht een mogelijke impeachment ter sprake. "Uit alles wat ik u heb horen zeggen", hield ze Mueller voor, "blijkt dat ieder ander op grond van de bewijzen in uw rapport vervolgd zou worden. Het is nu aan ons om de president ter verantwoording te roepen."