Gezin uitgezet naar Afghanistan, mensenrechtenorganisaties woedend
Een gezin met vier minderjarige kinderen is vandaag uitgezet naar Afghanistan. Tien kinder- en mensenrechtenorganisaties, waaronder Defence for Children en Amnesty International, probeerden tevergeefs de uitzetting te voorkomen. Volgens die organisaties is Afghanistan onveilig.
De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) oordeelde dat het wel verantwoord is het gezin terug te sturen en de rechter stelde de IND in het gelijk. De kinderen vallen ook niet onder het kinderpardon, omdat het gezin nog geen vijf jaar in Nederland is, maar vier jaar.
Volgens kinderrechtenorganisatie Defence for Children is Afghanistan te gevaarlijk voor de kinderen. "Aanslagen en geweld komen er iedere dag voor", zei Martine Goeman, jurist bij Defence for Children, in het NOS Radio 1 Journaal. "Er komen burgers om. Het gaat hier om een kwetsbaar gezin. We maken hier ons grote zorgen over."
Niet onveilig
Afghanistan is niet voor iedereen onveilig, vindt de Nederlandse overheid. De Raad van State, de hoogste bestuursrechter van het land, gaf het kabinet in maart vorig jaar gelijk. Het land is volgens de RvS veilig zolang iemand "geen banden heeft met de strijdende partijen in Afghanistan".
Daarom kunnen ook gezinnen worden uitgezet als daar geen sprake van is. Om hoeveel Afghaanse gezinnen het nu gaat, is niet bekend. Afgelopen september antwoordde toenmalig staatssecretaris Harbers op Kamervragen dat er 120 gezinnen met minderjarige kinderen op de lijst stonden om te worden uitgezet.
'Geweld neemt alleen maar toe'
De Raad van State deed de uitspraak op basis van observaties van de Verenigde Naties, Vluchtelingenwerk Nederland en Amnesty International. "Uit hun rapporten blijkt dat normale burgers geen risico lopen", zei Gert-Jan Klapwijk van de Raad van State daarover.
Opmerkelijk genoeg zet Amnesty zelf vraagtekens bij die argumentatie. "Wij hebben geconcludeerd dat Afghanistan te onveilig is", zegt Emile Affolter, woordvoerder van Amnesty. Volgens de Global Peace Index is Afghanistan het gevaarlijkste land ter wereld, vorig jaar was dat nog Syrië. "En het geweld neemt alleen maar toe", zegt Affolter.
Ook Vluchtelingenwerk weerspreekt de conclusie van de Raad van State. "Wij concluderen ook dat Afghanistan voor iedereen te onveilig is om naar terug te keren. In 2018 vielen er 10.993 burgerslachtoffers. Wij zijn het dus volstrekt oneens met de conclusie dat het normale burgers geen risico lopen", laat een woordvoerder van Vluchtelingenwerk weten.
Contrast met andere landen
Mensenrechtenorganisaties wijzen erop dat Nederland, Denemarken en Noorwegen de enige landen in Europa zijn die gezinnen uitzetten naar Afghanistan. Ook ligt het toekenningspercentages voor verblijfsaanvragen voor Afghanen veel hoger in andere landen. In Italië ligt dat bijvoorbeeld op 98 procent, in Frankrijk op 67 procent, terwijl het in Nederland op 35 procent ligt.
De Afghaanse migratieminister verzocht dit voorjaar de Nederlandse overheid te stoppen met het uitzetten van asielzoekers naar zijn land. "Het publieke domein is onveilig", zei minister Balkhi tegen Nieuwsuur. "Er was bijvoorbeeld iemand die uitgezet was uit Zweden, die omkwam bij een bomaanslag. Dit kan ieder ander die uitgezet wordt, overkomen." Het ministerie van Justitie en Veiligheid reageerde daarop dat Afghanen die teruggestuurd worden, dat op een veilige manier kunnen.
Wel blijven
Er zijn verschillende Afghaanse risicogroepen die wel in Nederland mogen blijven. Dat zijn bijvoorbeeld mensen die actief zijn in de publieke arena, zoals politici, journalisten of mensenrechtenactivisten. Ook lhbtq'ers en mensen die tot een onderdrukte etnische of religieuze minderheid behoren mogen blijven.
Begin deze maand kwam het ministerie van Justitie en Veiligheid met een extra risicogroep. Het gaat dan om mensen die betrokken waren bij de Afghaanse regering, gewapende pro-regeringsgroepen, het Afghaanse maatschappelijke middenveld en de internationale gemeenschap, waaronder internationale strijdkrachten. Ook Afghanen die als tolk hebben gewerkt voor Nederlandse militairen behoren tot een risicogroep.
