Kat-en-muisspel rond neonazifestival Duitsland, politie oogst lof met aanpak

De rust keert langzaam weer terug in Themar. Het dorp in het midden van Duitsland was dit weekend het toneel van een kat-en-muisspel tussen de politie en extreemrechtse bezoekers van het festival Tage der nationalen Bewegung.

Optredens werden afgelast, alcohol werd in beslag genomen en in totaal werden 45 mensen opgepakt. Op sociale media is veel lof voor het optreden van de politie, die de organisatie en bezoekers van het festival gisteren en vrijdag op allerlei manieren dwarszat.

In Themar, een dorpje met ongeveer 3000 inwoners, waren honderden agenten op de been. Veel dorpelingen ergeren zich aan het evenement en alle ophef eromheen. "Hoeveel belastinggeld gaat hier wel niet aan op?", vraagt een vrouw uit Themar zich af tegenover de nieuwssite Focus.

Tankstation als politiebureau

Het festival in Themar geldt als een van de grotere zogenoemde rechtsrock-festivals in Duitsland. "De organisatoren melden die vaak aan als politieke bijeenkomsten en proberen het er zo onschuldig mogelijk uit te laten zien. Maar in de praktijk komen er veel neonazi's op af en treden er bands op die bekend zijn in extreemrechtse kringen", zegt correspondent Judith van de Hulsbeek.

Sinds de moord op politicus Walter Lübcke liggen deze extreemrechtse bijeenkomsten in Duitsland onder een vergrootglas, omdat de hoofdverdachte in die zaak een rechts-extremist is. Soms proberen de autoriteiten de evenementen vooraf al te verbieden via rechtszaken. Maar omdat ze worden aangemeld als politieke bijeenkomsten lukt dat niet altijd, vanwege het recht op vrijheid van meningsuiting.

Voor het festival in Themar had de politie in de deelstaat Thüringen zich daarom goed voorbereid. Er werden experts ingehuurd op het gebied van nazi-symbolen en -songteksten en er werd een alcoholverbod uitgevaardigd. Vrijdag was op het terrein alleen bier met minder dan 2,7 procent alcohol toegestaan, zaterdag was helemaal geen alcohol welkom.

Omdat festivalbezoekers in vorige jaren vaak drank kochten bij een tankstation in de buurt, besloot de politie dat terrein af te huren. Het pompstation werd ingericht als politiebureau, waardoor het voor de bezoekers nog lastiger was om aan alcohol te komen.

De Duitse politie lijkt die strategie dit festivalseizoen vaker toe te passen. Twee weken geleden werd ook op een neonazifestival in het Oost-Duitse Ostritz alcohol afgepakt. Agenten werden toen geholpen door de bewoners van het dorp, die de complete drankvoorraad van de plaatselijke supermarkt opkochten.

Ondanks het verbod werd gisteren toch nog aardig wat drank in beslag genomen. Ook mocht een restaurant in een nabijgelegen dorp geen bier meer verkopen, omdat daar zich enkele tientallen festivalgangers hadden verzameld. Het restaurant Goldener Löwe staat bekend als verzamelplaats voor neonazi's.

Verder werden vrijdagavond twee van de drie bands op het festival van het podium gehaald, omdat zij zich niet aan de regels hadden gehouden. Volgens een agent zong een van de bands over HJ, een afkorting voor Hitlerjugend. Liederen daarover zijn verboden in Duitsland.

Opkomst viel tegen

Ondertussen was buiten de hekken rond het terrein een protest tegen het festival. De burgemeester van Themar had mensen opgeroepen daaraan mee te doen. Uiteindelijk kwamen enkele honderden demonstranten opdagen, onder wie enkele politici.

Al het gedoe rond het festival lijkt zijn weerslag te hebben gehad op de bezoekersaantallen. Waar bij eerdere edities nog rond de 6000 mensen op het evenement afkwamen, bleef de teller nu steken rond de 700 bezoekers. "Ook bij andere festivals valt de opkomst tegen", zegt correspondent Van de Hulsbeek. "Misschien komt dat ook wel doordat er zoveel aandacht voor is."

Ook het gebrek aan bier en andere drank heeft zijn effect gehad, zegt een politiewoordvoerder. "Het alcoholverbod was een flinke domper."