'Grotere kans Frans Timmermans op voorzitterschap Europese Commissie'
Het wordt Frans Timmermans of Manfred Weber. Dat is de voorzichtige conclusie na informeel overleg tussen de belangrijkste regeringsleiders in het Japanse Osaka. Een van de twee wordt de nieuwe voorzitter van de Europese Commissie, zo liet de Duitse bondskanselier Merkel doorschemeren.
Volgens de Duitse krant Die Welt zouden Merkel en de Franse president Macron hebben afgesproken om de christendemocratische Manfred Weber te laten vallen en voor Timmermans te kiezen. Weber zou dan volgende week in het Europees Parlement tot EP-voorzitter gekozen kunnen worden.
Maar in het team van Weber wordt die afspraak stellig ontkend. "Pas morgen als de politieke leiders van de christendemocratische partijen in Brussel bij elkaar komen, bespreken we de opties. Tot die tijd is iedereen in de race", zo valt te horen in kringen van Weber. Na die ontmoeting om 16.00 uur begint aan het begin van de avond de top met alle 28 EU-leiders.
Spitzenkandidaten voorop
Ook Merkel laat hem niet openlijk vallen. "Het gaat om de spitzenkandidaten. Timmermans en Weber maken deel uit van de oplossing", zei de Bondskanselier in Japan waar ze de G20-bijeenkomst heeft bijgewoond. Vooral Merkel wil niet dat het systeem met spitzenkandidaten - leiders van politieke partijen die vooraf hebben gezegd dat ze graag voorzitter van de Europese Commissie willen worden - ten onder gaat.
Wanneer de EU-leiders, die morgen een extra top houden in Brussel over de kwestie, iemand voordragen die geen spitzenkandidaat is geweest, komt het tot een botsing met het Europees Parlement. Het parlement moet de nieuwe voorzitter goedkeuren, maar weigert iemand te benoemen die geen campagne heeft gevoerd en op die manier een mandaat aan de kiezers heeft gevraagd.
Bij de sociaaldemocraten is het ook voorzichtigheid troef. Als Merkel en Macron inderdaad een deal hebben en de leiders houden vast aan het principe dat alleen een spitzenkandidaat de nieuwe voorzitter kan worden, dan heeft Frans Timmermans de beste papieren. Maar de vlag gaat nog niet uit bij het team van Timmermans. De komende 48 uur kan er nog van alles gebeuren.
De Nederlandse eurocommissaris is de afgelopen dagen druk in de weer geweest. Hij heeft met alle fracties in het parlement gesproken en ook met de belangrijkste leiders, maar heeft geen zekerheid.
Niet overal politieke vrienden
Timmermans moet eerst wachten op de bevestiging van de deal tussen Macron en Merkel, want het is nog niet zeker of de andere christendemocratische leiders daarmee instemmen. Daarna moeten de EU-leiders nog akkoord gaan en hij heeft met name in landen als Polen en Hongarije niet veel politieke vrienden in de regeringen.
De stemming over de nieuwe voorzitter hoeft niet unaniem te zijn. Bij de voordracht vijf jaar geleden van Jean Claude Juncker stemden Hongarije en het Verenigd Koninkrijk tegen.
De verwachting is dat de top in Brussel morgen tot diep in de nacht gaat duren.