NOS Nieuws

Klimaatakkoord leidt tot flinke ingrepen in het landschap

  • Heleen Ekker

    redacteur Binnenland

  • Heleen Ekker

    redacteur Binnenland

Het nieuwe Klimaatakkoord zal leiden tot verdergaande ingrepen in het landschap. Er zullen nog meer zonnepanelen en windmolens moeten komen, en geothermie, restwarmte en biomassa. Om te bepalen hoe en waar dit gaat gebeuren, is Nederland verdeeld in 30 energieregio's.

Zo'n regionaal samenwerkingsverband wordt een RES (een Regionale Energie Strategie) genoemd. Provincies, gemeenten en waterschappen werken erin samen met netbeheerders, energiebedrijven en bijvoorbeeld woningcorporaties. De bedoeling is dat door deze nieuwe regionale organisaties meer draagvlak ontstaat voor alle maatregelen en dat de plannen goed op elkaar afgestemd raken.

Sommige regio's zijn hier al volop mee bezig, andere moeten nog uit de startblokken komen. De RES-regio's moeten over een jaar een voorlopig plan presenteren, waarna wordt gekeken of alle maatregelen bij elkaar opgeteld voldoende opleveren: 35 TWh (Terawattuur). Daarna krijgen de regio's de tijd om de plannen verder uit te werken.

Voorloper

Eén van de gebieden die al behoorlijk ver zijn, is de regio Den Haag-Rotterdam. Hoewel dichtbevolkt, blijkt er toch meer mogelijk dan werd verwacht, vertelt wethouder Stephan Brandligt van Delft.

"We hebben als gemeente gemerkt dat er heel veel gebeurt op energiegebied. Bewoners gaan ook steeds meer doen. En alles wat je als gemeente doet, heeft ook meteen effect op je buren. Daarnaast wil je weten welke bronnen er zijn voor warmte en of je daar ook daadwerkelijk gebruik van kunt maken. Om dat allemaal af te stemmen, is zo'n regionale strategie nodig", zegt Brandligt.

Zijn gebied heeft een overschot aan warmte, maar een tekort aan elektriciteit. "Deze regio is heel gunstig voor warmte, het zit veel in de grond en kan gebruikt worden voor geothermie. Ook hebben we in de Rotterdamse haven veel restwarmte over. Maar tegelijk is het een regio met veel inwoners die veel elektriciteit gebruiken. Daar hebben we dus een tekort aan." De regio wil dit oplossen door de beschikbare warmte zoveel mogelijk te benutten en te bedenken op welke extra plekken duurzame elektriciteit kan worden opgewekt.

Binnen dertig jaar zijn er alleen nog elektrische auto's te koop, gaan we van het gas af en zijn de kolencentrales dicht. Dit gaan we merken van het Klimaatakkoord:

Wat gaan we merken van het Klimaatakkoord?

Bij dit laatste is er al een volgorde afgesproken: eerst zon, dan wind. Brandligt: "We hebben ontwerpprincipes afgesproken. Dat we zonnepanelen eerst op daken gaan leggen, dan op grote parkeerterreinen en dan bijvoorbeeld langs industrieterreinen. En niet in natuurgebieden."

Burgers die geen zonnepanelen op hun dak kunnen of willen leggen, worden in staat gesteld om daken van bijvoorbeeld overheidsgebouwen te gebruiken. Als het gaat om extra windmolens, is het de bedoeling dat die langs andere infrastructuur worden geplaatst, zoals snelwegen. "We bedenken: waar doe je iets wel, waar doe je iets niet."

Bij het maken van de plannen is er soms sprake van conflicterende belangen, erkent Brandligt. "Wij zijn al anderhalf geleden met dit proces begonnen. En dat is verrassend goed gegaan, omdat ieders belang op tafel ligt, er naar ieders belang wordt geluisterd en er een goeie afweging is tussen de belangen die spelen."

Het is de bedoeling dat er niet alleen op regionaal niveau wordt samengewerkt, de verschillende regio's moeten ook onderling hun activiteiten op elkaar afstemmen. Mogelijk kunnen ze dan ook stroom of warmte uitwisselen.

Warmte uit de aarde

Naast restwarmte van de industrie zet Zuid-Holland dus ook in op geothermie. Zo komt er in Naaldwijk warm water uit een reservoir op drie kilometer diepte. Dat water is 90 graden. "Die temperatuur brengen we naar tuinders en die gebruiken dat in hun kassen, totdat het is afgekoeld naar 30 graden en dan brengen we het weer terug in de ondergrond", vertelt Han van Gorp van Trias Westland.

In de toekomst zal geothermie op steeds meer plekken beschikbaar komen voor burgers, denkt Van Gorp. "Ik denk dat het een mooie aanvulling is op het palet van duurzame energie dat we al hebben, met vooral zonne- en windenergie."

"Warm water zit overal in de diepe ondergrond. Wat je nodig hebt, is een wat groter reservoir met water. Dat zit niet overal, maar er zijn studies gaande om te bepalen waar die reservoirs zitten. Als we daar een beter beeld van hebben, kunnen we veel meer met geothermie doen." Wel kleven er risico's aan, zegt Van Gorp. "Veel mensen zijn bang voor aardbevingen. Dat risico is vrij klein, maar niet helemaal uit te sluiten."

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl