Voor 20.00 uur geen tv-reclame meer, meer samenwerking Publieke Omroep
De Nederlandse Publieke Omroep (NPO) wordt voor een groot deel reclamevrij, de programmering moet meer naar online verschuiven en er moet meer samenwerking tussen lokale, regionale en landelijke omroepen komen. Dat staat in de plannen van minister Slob over de toekomst van radio en televisie.
Slob erkent dat er flink bezuinigd zal moeten worden. "Het is een grote opgave, die niet van de een op de andere dag zal zijn gerealiseerd en voor de publieke omroep significante materiële en personele consequenties zal hebben."
Veel lekte al uit. Kern blijft dat het derde net NPO Regio gaat worden. Het regionale tv-aanbod moet daardoor een groter bereik krijgen. De experimentele en jongerenprogramma's die nu op NPO 3 worden uitgezonden, hoeven wat de minister betreft niet te verdwijnen maar moeten "een passende plek binnen het aanbod te krijgen". Verder moeten kleinere omroepen zoals WNL kunnen blijven bestaan.
Grotendeels reclamevrij, uitzondering sportevenementen
Voor 20.00 uur mag geen tv-reclame meer worden uitgezonden. Dat is volgens het kabinet een eerste stap naar het reclamevrij maken van de publieke omroep. Slob wil de afhankelijkheid van reclame afbouwen omdat de inkomsten steeds minder goed kunnen worden ingeschat. Ook vindt hij het niet wenselijk dat straks door nieuwe vormen van tv-reclame data van gebruikers worden geëxploiteerd.
Het idee is ook dat kinderen op deze manier minder aan reclame worden blootgesteld. Het kabinet wil wel een uitzondering maken voor grote sportevenementen, zoals de Olympische Spelen. Dan mag er dus wel reclame voor 20.00 uur uitgezonden worden.
Online verdwijnen alle commercials. Online-adverteerders gebruiken al steeds vaker persoonlijke gegevens van gebruikers, wat volgens het kabinet niet strookt met "de waarden van een publiek gefinancierde omroep".
Jaar langer de tijd
Het was aanvankelijk de bedoeling dat de nieuwe plannen in 2021 werden ingevoerd, maar de omroepen krijgen nu een jaar langer de tijd, tot 2022. De overheid zal een deel van de wegvallende inkomsten compenseren. Het kabinet verwacht een inkomstendaling van zo'n 60 miljoen en wil dat voor 40 miljoen compenseren. De rest moet 'Hilversum' binnenhalen met bezuinigingen.
Het kan volgens Slob geen kwaad om te kijken of het hier en daar goedkoper kan, bijvoorbeeld door te snijden in het aantal topsalarissen. Omdat de beloning van topfunctionarissen en presentatoren "een voortdurende bron is van discussie en toenemende irritatie" wil het kabinet een verdere afbouw van het aantal medewerkers dat meer verdient dan is afgesproken.
De Ster verwacht dat de ingreep veel meer kost dan 60 miljoen. De organisatie die de reclamezendtijd verkoopt raamt de kosten op minimaal 80 miljoen euro.
NPO: 'Een grote bezuiniging'
De NPO is bezorgd over de plannen. "De maatregelen kunnen leiden tot opnieuw een grote bezuiniging. Het kabinet schrijft dat het uitgesloten is dat de programmering zal worden geraakt. Met de plannen zoals die nu voorliggen, is dat onmogelijk", zegt NPO-voorzitter Shula Rijxman. "Deze maatregelen zullen vooral ten koste gaan van het programma-aanbod voor jongeren. Zeker als NPO 3 wordt omgevormd tot een regiozender zal ons bereik onder jongeren drastisch afnemen en jong talent steeds minder kansen krijgen bij de publieke omroep."
De NOS zegt in een reactie positief te zijn over "de rol die voor ons lijkt weggelegd voor het versterken van de regionale en lokale journalistiek in Nederland en een eventuele bijdrage aan private journalistieke marktpartijen."
"Tegelijkertijd laten enkele voorgestelde maatregelen in de brief nog veel ruimte voor interpretatie over de opdracht en de financiële stabiliteit van de publieke omroep", aldus een woordvoerder. "Met name de onduidelijkheid over de financiële stabiliteit is zorgelijk."
'Goed voor regionale journalistiek'
De organisatie van regionale omroepen, de RPO, vindt de plannen goed voor de regionale journalistiek in Nederland. "Door de programma's van regionale omroepen via NPO 3 uit te zenden neemt het bereik en de impact van de regionale nieuwsvoorziening sterk toe", zegt RPO-bestuurder Gerard Schuiteman.
"Dit nieuwe derde net kent wat ons betreft dertien regionale vensters zodat gelijktijdig in Friesland de programma's van Omrop Fryslân en in Brabant de programma's van Omroep Brabant uitgezonden worden", vindt Schuiteman. "Ook kan in het hele land een gezamenlijk programma van de regionale omroep, het NOS Journaal, of een programma van de landelijke omroep uitgezonden worden."
