Bedwantsen rukken op, kenniscentrum ziet Airbnb als boosdoener
Plaagdieren zoals ratten en muizen rukken steeds verder op. En de bedwants, die in de vorige eeuw vrijwel uit Nederland was verdwenen, is weer terug. Volgens dierwetenschapper Bastiaan Meerburg komt dat vooral door de opkomst van Airbnb.
Morgen is het Wereld Plaagdierendag. Ter gelegenheid daarvan wordt dan bij de Wageningen Universiteit voor de eerste keer een speciale studiedag gehouden. Daaraan doet ook Meerburg mee, als directeur van het Kennis- en Adviescentrum Dierplagen (KAD).
Want bewustwording, daar gaat het om. Meerburg: "We reizen tegenwoordig overal naartoe. De kans dat we daarbij bepaalde beestjes mee terug nemen, is groot. Zoals de bedwants, die in de vorige eeuw nauwelijks meer in Nederland voorkwam."
De bedwants woont het liefst in matrassen en bedden en is dol op mensenbloed. "Het is een heel klein beestje, dat zich verschuilt in kieren en naadjes. Heb je de bedwants eenmaal in huis, dan moet echt alles uit elkaar worden gehaald, daar zit heel veel werk in."
Sinds 2010 komt het beestje weer steeds vaker voor. "Ze reizen mee in koffers en met kleding als mensen onvoldoende hygiëne hebben", zegt Meerburg. "Al die mensen die hun huis voor een paar tientjes via Airbnb verhuren, weten niet wie ze in huis halen. Nemen die mensen bedwantsen mee, dan kost het opruimen daarvan al gauw vele duizenden euro's."
Over het groeiende aantal muizen en vooral ratten maakt Meerburg zich nog veel meer zorgen. "Want vanaf 2023 is er voor particulieren geen muizen- of rattengif meer te koop, ook niet voor gebruik binnenshuis." De middelen die nu worden gebruikt zijn namelijk zeer giftig en moeilijk afbreekbaar, waardoor er een groot risico bestaat dat ook roofvogels het gif binnenkrijgen.
"Daarom moet er aandacht komen voor de dreigende problemen. Want als je eenmaal een rat of muis ziet gaat het snel. Ze vermenigvuldigen zich in rap tempo. Toestanden zoals in Parijs moeten we echt zien te voorkomen." In die stad lopen volgens de laatste berichten zo'n 3,7 miljoen ratten rond, meer dan het aantal inwoners exclusief de banlieues.
Bijkomend probleem is dat we volgens Meerburg heel weinig weten over de rat. "Hoe hij zich gedraagt in stedelijk gebied bijvoorbeeld. We hebben echt een beperkt beeld. En ons laatste onderzoek naar resistentie van ratten tegen rattengif, in samenwerking met de Wageningen Universiteit, dateert uit 2012. Sindsdien is er niets meer gebeurd."
Wijzen naar elkaar
De plaagdierenbestrijding valt onder vier verschillende ministeries. Die wijzen volgens Meerburg allemaal naar elkaar, waardoor de algemene coördinatie onder druk staat. Daarom heeft hij binnenkort een afspraak met staatssecretaris Van Veldhoven van Infrastructuur en Waterstaat.
"Ik zal tegen haar zeggen dat het heel belangrijk is dat we meer te weten komen over het gedrag van de rat. Want als het gebruik van gifstoffen door particulieren straks verboden is, zullen we de plagen op een andere manier te lijf moeten gaan."
Officiële ongediertebestrijders mogen na 2022 nog wel gif gebruiken. "Maar de regels worden steeds strenger. Er zijn grotere risico's voor het milieu en er is kans op doorvergiftiging, waar bijvoorbeeld uilen heel gevoelig voor zijn. Als de overheid wil dat daar nauwkeurig mee wordt omgegaan, moet er ook een goed alternatief zijn."
