Saudische koning Salman haalt op top flink uit naar 'terroristisch' Iran

De Saudische koning Salman heeft op een moslimtop in Mekka hard uitgehaald naar Iran. Hij beschuldigde het land van terroristische aanvallen op olie-installaties en tankers, die volgens hem de mondiale energievoorziening bedreigen. Nog niet eerder sinds de opgelaaide spanningen liet Salman zich zo nadrukkelijk uit.

De top van de Organisatie voor Islamitische Samenwerking (OIC), waarbij vertegenwoordigers van 57 islamitische landen aanwezig waren, was georganiseerd vanwege die opgelaaide spanningen tussen het sjiitische Iran en het soennitische Saudi-Arabië. Van Iran, dat betrokkenheid bij de aanvallen ontkent, waren wel vertegenwoordigers aanwezig, maar geen leiders.

De afgelopen weken zijn twee Saudische olie-installaties en vier olietankers voor de kust van de Verenigde Arabische Emiraten (VAE) aangevallen of gesaboteerd. Een deel van de aanvallen is opgeëist door Houthi-rebellen uit Jemen. Iran heeft nauwe banden met deze rebellen, maar ontkent opdracht te hebben gegeven voor de aanvallen.

Bommenwerpers

Ook de Verenigde Staten, bondgenoot van de Saudi's in onder meer Jemen en in de handel in olie en wapens, beschuldigden Iran. Ze stuurden een batterij oorlogsschepen en bommenwerpers naar de omgeving van de Perzische Golf en de Golf van Oman. Die zeegebieden liggen tussen Saudi-Arabië, de VAE en Oman enerzijds en Iran anderzijds in, en zijn van groot strategisch belang voor de internationale oliehandel.

Ook speelt mee dat de VS het atoomakkoord met Iran eenzijdig heeft ontbonden en weer economische sancties heeft ingevoerd tegen het land. Iran heeft vervolgens de productie van lichtverrijkt uranium flink opgevoerd tot boven de norm van het atoomakkoord. Lichtverrijkt uranium is niet direct bruikbaar voor een kernwapen.

President Rouhani van Iran was niet aanwezig op de OIC-top, omdat hij naar eigen zeggen niet was uitgenodigd. In een boodschap riep hij de aanwezige leiders op gefocust te blijven op de rechten van de Palestijnen. Een woordvoerder van het Iraanse ministerie van Buitenlandse Zaken zei het te betreuren dat Saudi-Arabië "het privilege van het gastheerschap misbruikt om verdeeldheid te zaaien tussen islamitische landen".

Jeruzalem

De OIC werd een halve eeuw geleden opgericht na de brandstichting in de Al Aqsa-moskee in Oost-Jeruzalem door een Australische christenextremist. Ondanks de grote onderlinge religieuze en politieke verschillen tussen de OIC-lidstaten, waren zij op de top eensgezind over de rechten van de Palestijnen. Wederom veroordeelden ze Trumps erkenning van Jeruzalem als hoofdstad van Israël en de verhuizing van de ambassade van Tel Aviv naar Jeruzalem. De leiders noemden het een "onwettig en onverantwoordelijk besluit".

De erkenning en verhuizing waren de opmaat voor een groter 'vredesplan' van de VS. Details zijn nog niet bekend, maar het zou de Palestijnse wens voor een eigen staat aan de kant zetten.

Eind deze maand zal de VS de economische aspecten van het plan onthullen in Bahrein, met de hoop dat zij er in de Arabische wereld steun voor kunnen vergaren. De Palestijnse autoriteiten hebben al aangekondigd de bijeenkomst te zullen boycotten. Saudi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten komen wel. Die landen krijgen de laatste tijd een steeds betere relatie met Israël vanwege hun gezamenlijke vijand: Iran.