Rutte noemt bemoeienis klimaatpublicatie 'logisch', oppositie wil opheldering

Oppositiepartijen in de Tweede Kamer willen snel opheldering van premier Rutte over de druk die hij heeft uitgeoefend om de eerste doorrekeningen van het klimaatakkoord pas na Prinsjesdag te publiceren. Uit documenten van Nieuwsuur blijkt dat de premier de doorrekeningen niet voor Prinsjesdag openbaar wilde, omdat hij een debat daarover "onwenselijk" vond.

GroenLinks, PVV, PvdA en Forum voor Democratie vinden dat de premier informatie heeft achtergehouden. "Dit is zo ongeveer het ergste wat je in een parlementaire democratie kunt doen", zegt de leider van Forum voor Democratie Baudet, die spreekt over een "doodzonde".

Rutte: niets achtergehouden

Volgens Rutte zelf heeft het kabinet geen informatie achtergehouden. "Het was de logische gang van zaken", zegt hij vanuit Brussel. Soms wordt bij een rapport een kabinetsreactie gevoegd en daar had het kabinet de tijd voor nodig.

Rutte zegt dat het "heel onverstandig" zou zijn geweest als het rapport zonder kabinetsreactie naar buiten zou zijn gekomen. "Dan hadden we een onmogelijk debat gehad met heel veel vragen uit de Kamer waar het kabinet dan nog geen antwoord op kon geven." Zo'n debat zou volgens de premier tot irritatie leiden en dat is voorkomen.

'Politieke fout'

GroenLinks-leider Klaver zegt dat hij dit nog nooit bij de premier heeft gezien. "Dit is bizar. Het is niet aan hem om te bepalen wanneer de Tweede Kamer belangrijke informatie krijgt. Deze arrogantie is stuitend", aldus Klaver. "Het is een grote inschattingsfout, een politieke fout."

PVV-leider Wilders spreekt over "schandelijke sjoemelaars" die onwelgevallige "negatieve cijfers" bewust hebben uitgesteld. PvdA-leider Asscher vindt het niet alleen "ernstig" dat de premier informatie achterhoudt, maar ook dat hij de suggestie heeft gewekt dat die informatie er nog niet was.

Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) en het Centraal Planbureau (CPB) wilden de doorrekeningen van het klimaatakkoord op 13 september naar buiten brengen en dat is een week voor Prinsjesdag en het belangrijkste debat van het jaar: de Algemene Politieke Beschouwingen.

Onwenselijk

Uit de documenten die Nieuwsuur opvroeg blijkt nu dat premier Rutte dat niet zag zitten: "De doorrekening (en daarmee de appreciatie) wordt dan gespreksonderwerp op de APB (Algemene Politieke Beschouwingen, red.) en dat is onwenselijk" zo valt te lezen in de notulen van medewerkers van de premier. Nieuwsuur heeft de documenten gekregen door een beroep te doen op de Wet openbaarheid van bestuur (WOB).

NOS-verslaggever Ron Fresen noemt het optreden van Rutte "vrij ongebruikelijk" en denkt dat hij heel wat heeft uit te leggen. Het gebeurt vaker dat politici de agenda proberen te beïnvloeden, want timing is in de politiek essentieel. "Maar het gebeurt zelden dat je een politicus, de premier in dit geval, er zo met bewijzen op kan betrappen."

Goed nieuws

Fresen denkt dat de premier de bekendmaking van de cijfers wilde uitstellen, omdat hij vreesde dat dit het debat van Prinsjesdag zou beheersen. "Hij wilde dat het ging over het goede nieuws van het kabinet, zoals de lagere belastingen en de stijgende koopkracht voor bijna iedereen."

De oppositiepartijen vragen woensdag een debat aan, maar dan is het nog onduidelijk of er genoeg steun is om de premier snel naar de Kamer te roepen.